ĐỐI MẶT (29)
Vừa uống được chén nước,ba công an mặc quân phục,cùng bác trưởng khu và một công an viên của khu ập đến.Bác trưởng khu giới thiệu với mọi người về thành phần làm việc gồm có: công an địa bàn,công an phụ trách hộ khẩu của thị trấn và công an viên của khu.Một sỹ quan công an địa bàn thị trấn thông báo:
-Có nguồn tin quần chúng cho biết,xe của các anh trên đường lên đây đã va quyệt,xảy ra tai nạn,chúng tôi có trách nhiệm đến kiểm tra, đề nghị các anh xuất trình giấy tờ tuỳ thân!
-Các anh cho biết xe chúng tôi gây tai nạn ở địa điểm nào?Phương Anh hỏi lại.
-Chúng tôi không biết,chúng tôi chỉ được thông báo như vậy,chúng tôi đến kiểm tra!
-Như vậy là các ông đã phạm tội vu khống!xe chúng tôi không hề có va quyệt!
-Tôi đề nghị anh xuất trình giấy tờ!
-Lý do gì chúng tôi phải xuất trình giấy tờ cho các anh?
-Chúng tôi kiểm tra hộ khẩu,các anh đến đây không khai báo!
-Chúng tôi có nghỉ qua đêm đâu mà khai báo!nguyên tắc kiểm tra hộ khẩu phải qua 23h!
-Chúng tôi không biết!chúng tôi được lệnh của trên,tôi thực thi nhiệm vụ.
-Cấp trên của ông mù loà pháp luật,chúng tôi không chấp hành.
-Chúng tôi kiểm tra chứng minh của các anh!
-Tôi đề nghị anh làm rõ việc xe chúng tôi va quyệt!
-Anh có chịu xuất trình giấy tờ không?
-Không!chừng nào anh chưa cho tôi biết xe chúng tôi gây tai nạn ở đâu,hiện tình ra sao?
Viên sỹ quan phụ trách ra ngoài gọi điện thoại xin ý kiến trên,quay lại,anh ta thông báo:
-Việc đó sẽ có người giải thích cho anh sau.Tôi yêu cầu anh chấp hành!
-Chúng tôi chỉ xuất trình giấy tờ theo yêu cầu của các anh,sau khi các anh làm rõ yêu cầu của chúng tôi,bằng không, các anh phải lập biên bản thừa nhận các anh đã vu khống chúng tôi!
-Cho tiến hành lập biên bản!Viên sỹ quan phụ trách ra lệnh.
Chuông điện thoại cầm tay của ba công an khu vực liên tục réo chuông,mỗi lần điện thoại gọi,họ lại chạy ra ngoài để nghe và trao đổi,riêng viên sỹ quan phụ trách thì cứ mỗi lúc bí lại chạy ra ngoài điện xin ý kiến chỉ đạo của trên.Lực lượng công an huyện bắt đầu được tăng cường,bao gồm cảnh sát hình sự,cảnh sát giao thông,lực lượng an ninh.Họ kéo đến mỗi lúc một đông,số thì vào nhà,số ngoài sân,số ngoài đường.Tôi nhìn thấy hầu hết cán bộ,chiến sỹ của đồn công an huyện có mặt đông đủ.Sau này khi gặp lại nhau ở hà nội,một anh bạn của phương anh mô tả lại:
-Ngoài đường dân chúng kéo đến mỗi lúc một đông,giao thông tắc nghẽn,viên sỹ quan đồn phó,có tên là Hoà,người lùn lùn, đi xe xuống,vừa ra khỏi xe hắn đã quát tháo:mẹ mấy thằng phản động,gô cổ hết nó vào! Em đến thẳng trước mặt hắn hỏi:
-Anh nói ai phản động?anh hiểu thế nào là phản động?
Viên sỹ quan phó đồn lờ đi,thằng bạn cùng đi với bọn em,kéo em ra chỗ khác vừa nói rõ to cho phó đồn nghe:
-Thôi nói làm gì!loại ếch ương,suốt đời ngồi trong hang cua,nhìn vũ trụ chỉ bằng nửa háng chân, biết gì mà đi tranh luận với nó!
-Nó là thằng trực tiếp có mặt thi hành sự chỉ đạo của trưởng phòng PA38,chứ nó có quyền hành gì đâu!tôi giải thích.
-Vâng. Đúng vậy.Nó đứng ở ngoài đường lính hội rồi truyền đạt lệnh trên,!có thằng tên là Nhật,lon ton đi đi lại lại,cứ gặp bọn em hỏi han rồi lại chạy đến viên đồn phó báo cáo,rồi đồn phó lại điện thoại xin ý kiến ai đó rồi lại truyền đạt, rồi lại lĩnh hội, lại đến bọn em truyền đạt,nhìn mà thấy buồn cười anh ạ.
-Nó là bạn với tôi,nên tôi hiểu nó hơn ai hết.Gĩư cái chức đồn phó đến 20 năm nay rồi.Nhưng thôi phàm những thằng quyền chức thấp lại thích ra oai,manh động thể hiện ta đây với mọi người.Mấy lần làm những việc vượt qua thẩm quyền, trái với chức năng nhiệm vụ được giao,tôi gọi điện cho anh ta:tôi thấy ông ngày càng bộc lộ sự tầm thường của mình!anh ta cay cú quay sang doạ tôi.
-Tầm thường hả? biết thế, đợi đấy!
- Ông hãy nhìn lại mình và xử xự đúng với bổn phận của mình đi!
Trở lại vụ việc đang diễn ra tại nhà tôi,lúc này chỉ còn một mình Phương Anh trong nhà tôi làm việc với công an,mấy anh bạn của Phương Anh đã bỏ đi ra ngoài. Điện thoại của Phương Anh nổ chuông liên hồi,có mấy người bạn hỏi Phương Anh đang ở đâu,về chưa?Phương Anh thông báo rằng đang gặp rắc rối ở trên Lạng Sơn,tại nhà anh Hồi.Công an vu khống cho xe tôi gây tai nạn bỏ chạy,họ bắt tôi xuất trình giấy tờ,tôi không chịu,hiện đang lập biên bản.
Biên bản lập xong,công an gọi mấy người bạn Phương Anh vào nghe.
-Đề nghị các anh ký biên bản!viên sỹ quan phụ trách đề nghị.
-Tôi không ký.Phương Anh cùng mấy người bạn đáp.
Tình hình trở nên gay gắt hơn. Đội trưởng đội an ninh công an huyện bắt đầu vào và trực tiếp làm việc thay cho viên sỹ quan phụ trách.
-Bây giờ chúng tôi yêu cầu các anh lên đồn công an huyện để làm việc tiếp! đội trưởng an ninh công an huyện nói.
-Chúng tôi không đi đâu hết,vì chúng tôi không vi phạm gì!chúng tôi là khách đi đường,chỗ quen biết anh Hồi nên chúng tôi ghé qua thăm,chúng tôi chẳng có tội tình gì!tự dưng các ông vu khống bọn tôi gây tai nạn bỏ chạy là sao?rồi quay sang hạch sách kiểm tra hộ khẩu là thế nào?là người thực thi pháp luật nhưng các anh đã tự mình chà đạp lên pháp luât,tự cho mình có đủ thứ quyền hành trên đời hạch sách người dân,chính các ông mới là người vi phạm pháp luật.
-Đấy là nghiệp vụ của chúng tôi!
-Nói láo!chẳng có trường lớp nào đào tạo nghiệp vụ cho các ông đặt điều,vu khống người dân!
-Không phải thì thôi,ai đã khép tội cho các ông!
-Ông thừa nhận là các ông đã vu khống không?
-Tôi không tranh cãi với anh nữa,anh có ký biên bản không?không ký thì yêu cầu các anh lên đồn công an làm việc tiếp,vì đây là gia đình riêng.
-Tôi không đi,cũng không ký.
Một cuộc tranh cãi nảy lửa đã xảy ra quyết liệt.Ngoài đường dân chúng kéo đến càng đông hơn, người xông vào nhà tôi mõi lúc một đông,gian nhà phòng khách của tôi chật ních người,các gương mặt người quen có,người lạ có, có những người hình như từ ở nơi khác đến,mặt lạ hoắc, tôi chưa hề gặp mặt lần nào,có những người cởi trần,xăm trên mình đủ thứ, nhìn cũng biết chẳng phải người lành.Chắc là mấy người bạn Phương Anh ở hà nội đã loan tin ra nước ngoài nên điện thoại từ nước ngoài gọi đến,họ gọi cho Phương Anh,gọi cho cả tôi.Họ hỏi diễn biến sự việc xảy ra như thế nào?tôi chuyển điện thoại cho Phương Anh.Phương Anh trả lời:
-Tôi lên lạng sơn,tiện thể rẽ vào nhà anh Hồi chơi,chúng tôi vừa đến thì công an ập đến vu khống cho tôi là xe tôi gay tai nạn bỏ chạy,bọn tôi không chịu,phản bác lại,yêu cầu làm rõ sự việc.Thấy việc vu cáo không xong và bị dồn vào chân tường,bọn họ chuyển sang chủ đề kiểm tra hộ khẩu,họ bắt tôi phải xuất trình giấy tờ,tôi không chịu,họ lập biên bản bắt tôi ký,tôi không ký.Bọn chúng đã vi phạm nhân quyền,chà đạp pháp luật,chúng tôi cực lực lên án những hành vi của công an cộng sản…
Lúc này mấy người bạn đi cùng Phương Anh đã bị công an tách ra,họ yêu cầu lên đồn trước để làm việc,còn laị một mình Phương Anh trong nhà tôi.Mấy người lạ mặt xông tới xỉa xói vào mặt Phương Anh gây gổ,tôi ra tay can ngăn nhưng không được,có đến năm,sáu người kéo, đẩy Phương Anh ra cửa,Phương Anh không cự nổi nên bị đẩy ra ngoài.Ra khỏi cửa nhà tôi,họ bắt đầu đánh Phương Anh,tôi ra cửa theo sát xem ai đánh,họ đánh thế nào!nhưng hàng trăm người quây xung quanh Phương Anh,tôi không thể nhìn thấy gì hết,chỉ nghe tiếng đánh huỳnh huỵnh,nghe tiếng kêu của Phương Anh,thế rồi họ đẩy Phương Anh lên xe ô tô đưa lên đồn công an huyện.
-Đề nghị anh Hồi ở lại,anh không được đi theo,việc này không liên quan gì đến anh!
-Sao lại không liên quan?khách đến nhà tôi,việc xảy ra tại nhà tôi!
-Chúng tôi sẽ làm việc với anh sau,anh cứ ở nhà,mà anh có lên thì người ta cũng chẳng cho anh vào. Tôi vào nhà điện thoại gọi cho Phương Anh nhưng không liên lạc được.Dân chúng kéo nhau ra về,chỉ còn có mấy người láng giềng tôi ngồi bàn tán.
-Thằng này bị đánh đau lắm,nó cứ nã vào đầu ngất sỉu đi nhưng họ cũng không tha.Một người mô tả.
-Không khéo chết đấy!
-Không chết được đâu,mà ai người ta dám đánh chết!
-Mà này! nó rơi ra một cục tiền,bọn nó tranh nhau lấy.
-Nhiều không,bọn nào lấy?
-Độ vài triệu,bọn đánh thằng ấy lấy chứ còn ai nữa.
-Chắc chúng nó chia nhau chứ thằng nào ăn một mình được vì bao nhiêu người thấy, ăn một mình sao được!
-Chúng nó ăn sao được!công an nhan nhản ở đó, nó thu ngay,cùng lắm là vơ được vài đồng rơi vãi!
-Liệu họ có trả lại cho nó không nhỉ?
-Còn nữa không!gớm! bao nhiêu cho vừa!
-Thằng cha này nó cũng ngang quá,không chịu xuất trình giấy tờ!
-Nó tức vì công an vu khống cho nó là xe nó trên đường đến đây gây tai nạn bỏ chạy.
-Thế thì thằng nào nó chả tức,mình còn tức!
-Nhưng mà nó chửi công an tệ quá cơ!làm cho bọn công an cay cú thật!
-Nhưng mà cái bọn đầu gấu ở đâu mà nó biết mà đến nhanh thế nhỉ?
-Xe cửu chở mấy chuyến bọn nó đến đây đấy.
-Chúng nó huy động nhanh nhỉ!
-Chuyện!công an huy động thì làm gì chả nhanh.Bọn nó không đi cũng không được.
-Này!bọn họ thông báo với cán bộ khu là:bọn phản động đang họp ở nhà ông Hồi,bàn chống phá chính quyền nhân dân,bàn khủng bố.Các ông,bà để nó yên thế à!
-Bài của bọn họ nói thế để dân căm phẫn,xúi bẩy,kích động đấy mà!nếu mà họp bàn chống phá chính quyền,bàn khủng bố thì họ chả bắt cả nút,mà trước tiên phải bắt ông Hồi,chứ làm sao mà họ để yên.
Tôi lấy xe máy phóng quanh đường phố để xem sự tình ra sao.Qua trước cổng chợ,một bà cụ ngạc nhiên hỏi tôi:
-Sao cậu vẫn ở đây, bảo bị bắt rồi cơ mà?
-Làm sao cháu bị bắt ạ!
-Mọi người nói mấy thằng tổ chức cuộc họp ở nhà cậu,bàn đi khủng bố bị tóm gọn hết rồi,thu nhiều tài liệu quan trọng lắm. ô tô công an đưa thẳng về đồn rồi đi hà nội rồi,kỳ này bon chúng mày tù mọt gông.
-Thực tế thì cháu đang ở đây, bác thấy thế nào!
-Bọn này chuyên nói láo.Thế sự thể thế nào?
-Mấy anh em ở hà nội lên chơi,công an ập đến,họ vu khống là xe ô tô trên đường lên đây gây tai nạn,bỏ chạy,rồi họ hạch sách,kiểm tra giấy tờ,mấy anh em Hà nội không chịu rồi cãi vã nhau, họ cho bọn xã hội đen đến gây gổ,lôi ra khỏi nhà đánh cho một trrận nên thân, họ đưa lên công an làm việc,thế thôi.
-Tao chẳng biết đúng sai thế nào,nhưng bọn nó tung tin là họp để đảo chính, để khủng bố nhân dân thế là láo rồi,chúng nó coi thường dân,nghĩ là dân không biết gì,nói thế nào dân nghe thế ấy.Nhưng mà chúng nó nghĩ thế nào chứ,nói lấy được, ừ thì lúc đó dân có thể tin nhưng xong rồi thì sớm muộn người ta cũng biết sự thật,lần sau nói ai người ta tin.Chắc là mấy thằng cùng hội với cậu phải không?công an nó thấy họp mặt nhau nó tức chứ gì!nên nó mới vu khống để cô lập cậu,cúng tại bọn mày cứng đầu,cứng cổ,không chịu tuân thủ cái Đảng này thôi.
Mọi người thấy tôi đang đứng nói chuyện với bà cụ ngơ ngác hỏi nhau:thấy bảo ông Hồi bị bắt rồi cơ mà,sao vẫn ở đây! Đúng là mồm thiên hạ!Tôi quay xe phóng lên đồn công an huyện,vừa đến cổng gác,hai cậu công an trẻ ra ngăn:
-Chú về đi,lãnh đạo không cho gặp đâu!rồi đâu có đó,tý nữa là bọn kia về ngay ấy mà, có gì đâu!
Tôi lại phóng xe đi vào một nhà hàng ăn cỡ lớn nhất nhì ở huyện lỵ này, để mua ít thức ăn chín. Ở đó các quan chức cấp huyện thường xuyên ăn uống,tiếp khách,cán bộ tỉnh đi Hà nội về qua đó cũng hay dừng chân ăn cơm.Mục đích của tôi là để ra mắt các quan chức,rằng tôi không có tội và đập vào mặt những kẻ đã vu cáo tôi.Mọi người ngơ ngác khi thấy tôi xuất hiện,họ rỉ tai nhau bàn tán nhìn tôi với vẻ mặt tức tối.
Về đến nhà, trời đã chập choạng tối,tôi lại điện cho Phương Anh,nhưng vẫn không liên lạc được.Tầm hơn 10h đêm thì tôi liên lạc được với Phương Anh,anh cùng bốn người bạn đã được thả và đang trên đường về,vậy là mọi viẹc đã tạm thời kết thúc,người tôi nhẹ nhõm hẳn đi, tuy thật đáng tiếc nhưng biết làm sao được,ngay ở trong lòng một đất nước được gọi là xã hội đỉnh cao của văn minh nhân loại thì việc anh em,bạn bè đi thăm nhau cũng bị vu khống, đánh đập thì chỉ biết ghi lòng tạc dạ và muôn đời truyền kiếp cho mai sau về sự mọi rợ này thôi chứ còn biết làm sao! ngay tối hôm đó rất nhiều người điện cho tôi hỏi thăm tình hình,bạn bè trong nước,ngoài nước, đài á châu tự do, đài chân trời mới,một số diễn đàn tự do dân chủ-nhân quyền.Tôi cũng điện luôn cho một cậu vốn rất thân với tôi,cậu ta cũng có mặt tại nhà hàng mà chiều tối nay tôi vừa ghé qua hỏi xem phản ứng của giới lãnh đạo cấp huyên đối với tôi thế nào!cậu ta mô tả:Lúc anh xuất hiện ở nhà hàng,mấy ông lãnh đạo nhìn thấy vẻ rất khó chịu.
-Mấy thằng công an này sao không bắt nó đi tống giam vài tháng để nó biết mặt,cứ để nó nghênh ngang,nhởn nhơ ngoài vòng pháp luật,càng ngày nó càng lên nước,nhìn mà ngứa mắt.Một người tức tối nói.
-Bắt nó có phaỉ rễ đâu!phải có căn cứ pháp lý,nó rơi vào điều khoản nào thì mới bắt được nó chứ.Một người giải thích.
-Pháp lý quái gì,cứ gô cổ vào mấy tháng nếu không đủ điều kiện đưa ra xét xử thì sẽ thả nó ra,nó làm gì được,kiện ai! để rồi nó biết thế nào là lễ độ! để nó hết coi thường Đảng,coi thường lãnh đạo.
-Phải đấy! bây giờ mình cứ dân chủ quá trớn, để cả thằng dân nó cũng coi khinh lãnh đạo,thật là hết chịu nổi.Cứ như thời xưa,ba toong quật vào mồm xem nó dám hỗn không!dân bây giờ khó trị rồi,lắm khi nó làm cho lãnh đạo ê chề mặt ra mà không làm gì được,cứ đà này đâu còn kỷ cương,phép nước!
-Nhưng mà công an kết tội hắn là phản động cơ mà,sao lại không bắt được hắn là thế nào!
-Đấy là công an nâng quan điểm lên thế để cô lập hắn, để quần chúng nhân dân căm thù hắn và đấy là bài của công an.Nếu là phản động thật thì đã gô cổ ngay.Thực tình thì nó là thằng phản Đảng, Đảng đã xử lý rồi, còn pháp luật thì nó chưa vi phạm nên mới chưa bắt được hắn.
-Vậy cứ để nó công kích Đảng mãi thế sao?
-Việc này trên người ta có tầm nhìn xa hơn mình,người ta sẽ có cách.Thôi không nghĩ đến nó nữa,càng nghĩ càng tức,khổ mình.Loại nó cũng chẳng làm gì được mình đâu mà lo.
-Không lo sao được!càng để lâu càng phức tạp,tốt nhất là phải nhổ tận gốc khi nó mới phôi thai. Ăn khôn nói dại chứ chế độ này bị sụp đổ thì bọn mình đi đâu mà ẩn náu,con cháu mình sống ra sao!chắc chắn bọn này nó không để yên cho bọn mình!
-Công bằng mà nói thì Đảng ta cũng có nhiều cái sai,bọn nó nói cũng có cái đúng.
-Sai thì ai chẳng sai,sai cũng không đến lượt nó nói.Nó là cái thá gì mà lên giọng với Đảng mình,với Nhà nước mình!ai cho phép nó lên giọng!
-Nó ỷ vào cái gọi là tự do ngôn luận,tự do tư tưởng là thế.
-Thôi không bàn nữa, ăn mất ngon.
Sáng sớm hôm sau mấy người ở trong quê tôi và nhiều bạn bè của tôi ở các xã lân cận quê tôi cũng điện cho tôi xem thực hư thế nào, có thật bị bắt không! tôi quyết định đi một vòng xung quanh thị trấn huyện lỵ rồi đến các xã mà tôi có nhiều người quen biết để thông báo cho mọi người biết diễn biến sự việc xẩy ra và chứng minh rằng tôi chẳng có tội tình gì. Địa phương như vừa có chuyện “động đất”
-Sao bảo bị bắt rồi mà vẫn nhởn nhơ ở đây?mấy người bạn thân tôi hỏi.
-Ai nói tôi bị bắt ,mà tôi làm gì mà bị bắt?
-Bọn họ nói là ông tổ chức họp với cánh ở Hà nội tại nhà ông bàn đi khủng bố,công an tóm hết rồi,thu nhiều tài liệu lắm.
-Bọn họ là ai,ai nói thế?
-Cán bộ xã này đi họp về nói là trên thông báo thế.
-Qua đây ông thấy họ thế nào?
-Nói láo!tất cả đều nói láo!thực tình bọn tôi cũng nghĩ có thể ông chống lại bọn quan lại tham ô,hách dịch, ăn hớt của dân,chống lại việc làm sai trái của chúng nó chứ chống lại nhân dân mình thì chẳng bao giờ có việc đó.Chúng nó tung tin nhằm triệt hạ ông,làm mọi người ghét bỏ ông, để ông nói sẽ chẳng có ai tin,chẳng có ai nghe ông,nhưng chúng nó ngu chứ người dân người ta cũng biết phân biệt đâu đúng, đâu sai đấy chứ! nói bừa thế tự nó làm mất uy tín của chúng nó thôi.
Hôm sau công an PA38 Tỉnh Lạng Sơn triệu tập tôi lên đồn công an huyện Hữu Lũng làm việc. Đúng 7h30 tôi có mặt,trực ban dẫn tôi vào phòng họp của đồn công an huyện để chờ.
-Anh Hồi cứ chờ ở đây,các anh trên tỉnh đang trên đường xuống.
Thấy tôi, ở phòng bên mấy cậu lính kháo nhau.
-Thằng cha này không biết nó còn làm những gì tiếp theo đây!không lẽ không có cách nào để trị nó hay sao nhỉ!
-Cách gì!nó lại chưa đến mức để pháp luật điều chỉnh, đây nó thuộc về quan điểm,mà quan điểm thì không bắt người ta đi tù được,mấy bố PA38 còn đủ khổ với nó.
-Mà cách làm mấy bố vừa rồi ngu bỏ mẹ đi!
-Ngu là sao!ai ngu?
-Thì tay Hoàng Anh trưởng phòng PA38 với ông Hoà phó huyện nhà mình chứ còn ai vào đây. -Cụ thể là thế nào nói lại xem nào!
- Sự việc xẩy ra ông biết rồi chứ gì!tức là mấy thằng ở Hà Nội lên nhà ông Hồi thăm rồi bàn với nhau việc gì đó mình không biết.Trên chỉ đạo xuống phải đến giải tán và có biện pháp cứng rắn làm cho chúng nó khiếp đảm lần sau không rám vác mặt đến đây nữa.Giao cho công an địa bàn thị trấn đến kiểm tra giấy tờ và hộ khẩu,với lý do là có tin quần chúng báo xe bọn nó va quyệt gây tai nạn bỏ chạy.Khi đến làm việc chúng không chịu xuất trình giấy tờ,không chịu ký biên bản,không chịu theo lên đồn làm việc,tranh cãi nhau tao đúng,mày sai.Sau đó mình phát động lực lượng lôi nó về đồn,vừa ra khỏi nhà ông Hồi thì dân chúng xúm vào đánh.Bọn nó lên đây làm bù lu,bù loa lên,trưởng huyện sợ nó ăn vạ nên đuổi xuống thị trấn,lính tráng bực quá chửi rủa tay Hoàng Anh với ông Hoà nhà mình: đã dốt lại còn ra oai,thật chẳng gì tức bằng làm tớ thằng dại.
-Đúng là việc này để thị trấn làm mới là cao tay,vì đây là vấn đề nhạy cảm.Hơn nữa nó là vấn đề dân sự, đưa về uỷ ban thị trấn để công an địa bàn họ làm là đúng,có gì ta điều chỉnh từ xa là tốt nhất.Chẳng qua ông Hoà với tay Hoàng Anh không nghĩ ra,cứ tưởng như là việc gây tai nạn,hay đánh nhau trọng thương,hoặc có thể nghĩ đưa về đây để bọn nó sợ hơn hoặc oai hơn chẳng hạn.Tầm nhìn thiển cận quá.Cũng chỉ đến thế thôi!
Đúng 8h,trưởng phòng Hoàng Anh với đội trưởng Lê Duy Thực vào phòng làm việc với tôi.Trưởng phòng vào đề:
- Sự việc xẩy ra tại nhà anh,chúng tôi rất lấy làm đáng tiếc,có điều là anh em chúng tôi lúc nào cũng tôn trọng anh,anh thấy đấy suốt quá trình đó,có ai đả động đến anh đâu!vì nhiệm vụ chúng tôi phải làm,có điều Phương Anh cùng mấy người bạn của nó ngang ngược quá,mạt sát chế độ trứơc dân chúng thì không ai chấp nhận được.Chúng tôi đánh giá anh là con người tốt,chúng tôi hiểu.Chúng tôi muốn anh nhận xét về vụ việc xẩy ra tại nhà anh hôm vừa rồi!
Tôi hiểu ý họ muốn gì ở tôi,bởi hai ngày nay trên mạng internet hải ngoại, đồng loạt đăng tải các thông tin lên án hành động bỉ ổi của công an cộng sản Việt Nam,họ muốn chối bỏ mọi việc liên quan đến sự kiên này.
-Các anh cậy có quyền lực,làm những việc trái với đạo đức,trái với lương tâm,trái với luân thường, đạo lý,trái với phong tục,tập quán của người Việt Nam,trái với quy định của pháp luật.
-Chúng tôi làm đúng pháp luật.
-Anh vu khống người ta gây tai nạn bỏ chạy mà đúng pháp luật?
-Chúng tôi nhận được tin quần chúng nhân dân báo,chúng tôi phải kiểm tra!
-Nếu có báo thì người ta cũng không báo các ông,vì các ông không có nhiệm vụ đó.Nhiệm vụ các ông là an ninh nông thôn chứ không phải cảnh sát giao thông.Các ông lại phái công an phụ trách hộ khẩu đến để hạch sách lại càng sai.Họ là những khách đi đường,ghé qua thăm tôi mà các ông làm tình làm tội người ta,vu cáo người ta, đòi kiểm tra hộ khẩu,thử hỏi thế giới này có ai làm việc như các ông?
-Đó là nghiệp vụ chúng tôi,chúng tôi có quyền.Nhưng các anh cứ chấp hành các yêu cầu của chúng tôi thì làm gì có chuyện lớn như vây.Thôi không tranh cãi nữa.Phương Anh nó tố cáo là công an đánh nó, anh thấy thế nào?anh có nhìn thấy Phương Anh bị đánh không?
-Anh có ý gì?anh định phủi tay rằng Phương Anh không bị đánh?Tôi nhìn thấy Phương Anh bị đánh,nhưng rất tiếc tôi không biết ai đánh vì nhiều người quây xung quanh quá đông nên tôi không nhận ra ai đánh.
-Anh thấy rõ ràng là thằng Phương Anh nó chửi Đảng,chửi chế độ thậm tệ nên dân chúng bất bình mới xẩy ra chuyện đúng không?
-Nguyên nhân gây nên vẫn là các anh chứ không phải nó.
-Có điều là anh thấy đấy nếu không có công an chúng tôi can ngăn thì quần chúng nhân dân họ sẽ đánh Phương Anh khủng khiếp nữa đúng không?
-Tôi chẳng thấy công an nào ngăn cản không cho đánh Phương Anh!
-Vì cũng quá đông nên anh không nhìn thấy,chính công an chúng tôi không những ngăn cản mà còn bảo vệ cho Phương Anh không cho dân chúng đánh
-Vậy à.Có lẽ Phương Anh và chúng tôi phải tạ ơn lòng tốt của công an mới phải đúng không?
-Không phải thế!nhưng đó là sự thật.
-Anh nói một cách trung thực,anh khẳng định công an có tham gia đánh Phương Anh không?
-Tôi không bao giờ vu khống cho ai.Tôi khẳng định tôi không biết công an có đánh hay không vì tôi không nhìn thấy.
-Sao anh lại nói vậy!anh không nhìn thấy,tức là anh thừa nhận công an không tham gia đánh Phương Anh,anh phải khẳng định điều này.
-Làm sao tôi khẳng định được, vì một là tôi không nhìn thấy,hai là những người đánh Phương Anh không biết có phải công an không! làm sao tôi biết được,bởi trong số đám đông đó có nhiều người tôi không biết họ, ai dám chắc đó không phải là công an!
Cuối buổi làm việc,trưởng phòng PA38 đưa cho tôi xem bài trả lời phỏng vấn của đài chân trời mói với Phương Anh.
-Anh đọc kỹ đi rồi cho cảm tưởng của anh!
-Tôi đã đọc kỹ bài này.
-Anh nhận xét thế nào về bài trả lời phỏng vấn của Phương Anh?
-Tôi không có nhận xét gì.
-Anh phải có chính kiến của mình vì anh là người hiểu tường tận sự việc và liên quan đến anh!
-Tôi không có thói quen nhận xét về người khác.
-Tôi biết anh không chịu hợp tác với chúng tôi và cố tình bênh vực Phương Anh.
-Tôi chỉ tôn trọng sự thật và nói lên sự thật./.
ĐỐI MẶT (30)
Ba anh em, chú cháu mới bắt đầu ngồi vào ăn cơm, thì một tốp công an huyện ập đến nhà. Vẫn bác trưởng khu, và một công an viên của khu dẫn tốp công an gồm ba người đến, bác trưởng khu giới thiệu là ba đồng chí công an huyện phụ trách địa bàn thị trấn đến làm việc với các anh. Rút kinh nghiệm lần trước đụng độ với Phương Anh cũng tại nhà tôi, lần này họ không vu cáo, đặt điều như lần trước mà đi thẳng vào nội dung đã được sắp đặt.
-Chúng tôi thông báo cho các anh biết, ông Hồi đã có thông báo của trên kết luận là tên phản động (trước đó, ngày 12/6/2008, họ đưa tôi ra đấu tố trước công chúng và tuyên cáo tôi là kẻ phản động) , nên hôm nay các anh đến nhà ông Hồi, chúng tôi có trách nhiêm đến kiểm tra các anh là ai? ở đâu đến? đến có việc gì? quan hệ với ông Hồi thế nào? trước hết các anh xuất trình giấy chứng minh nhân dân!
Ngô Quỳnh và Phạm Văn Trội trịnh trọng đưa giấy chứng minh nhân dân cho họ và thưa!
-Chúng tôi là những người bạn thân quen anh Hồi, chúng tôi được tin thân mẫu anh Hồi lâm bệnh hiểm nghèo, chúng tôi lên thăm bà.
Tấm chứng minh thư nhân dân của hai anh (Quỳnh và Trội) được từng người soi xét rất kỹ lưỡng rồi chuyền tay từ người này, sang người khác.
-Chúng tôi tiến hành lập biên bản, ghi lời khai! một viên sỹ quan thông báo.
-Vâng! các anh cứ làm theo chức trách, nhiệm vụ của mình.
Cuộc làm việc diễn ra rất nghiêm túc, yên lặng và trân trọng. Ngô Quỳnh và Phạm Văn Trội lần lượt trả lời những câu hỏi mà công an yêu cầu. Biên bản ghi lời khai lập xong, đọc cho mọi người cùng nghe và cùng ký tên, đương sự mỗi người giữ một bản, trưởng khu giữ một bản và tất nhiên công an giữ một bản theo đúng quy định. Cuộc làm việc kết thúc nhanh chóng, mọi người uống nước rồi chuyển sang nói chuyện khác. Những tưởng mọi chuyện đã kết thúc ở đây, nhưng mãi họ vẫn không ra về, họ cứ nấn ná ở lại hình như còn chờ việc gì đó, nhìn vẻ mặt họ có gì rất sốt ruột, hết người này đứng lên ra ngoài lại đến người khác thay phiên nhau điện thoại, nhắn tin dồn rập, không hiểu còn việc gì nữa đây!
Thế rồi một đoàn người xuất hiện, lập tức ba công an huyện phụ trách địa bàn tháo chuồn, còn để lại mình bác trưởng thôn với một công an viên của khu. Bí thư chi bộ khu phố dẫn đầu đoàn đến. Mọi người chần trừ, do dự không muốn vào nhà tôi, một người tiên phong (người này trong cuộc đấu tố tôi trước toàn dân khu phố (khu an thịnh, thị trấn hữu lũng, lạng sơn) vừa diễn ra cách đây không lâu, được phân công làm mũi nhọn và được bồi dưỡng, tập luyện kỹ càng để ra mặt mạt sát tôi) gắt gỏng, thúc dục mọi người khẩn chương đi vào nhà tôi và ông ta là người xông thẳng vào nhà tôi đầu tiên tròng đoàn người kéo đến. Trong bối cảnh ngươì ngồi, người đứng nhốn nháo (vì nhà tôi không đủ ghế để cho mọi người ngồi) , trưởng khu thông báo: chúng tôi là những người dân ở khu phố, được tin có người lạ mặt đến nhà anh Hồi, chúng tôi đến kiểm tra những người lạ mặt, vì anh Hồi đã được cấp trên kết luận và thông báo là kẻ phản động, để đảm bảo an ninh chính trị trên địa bàn dân cư, chúng tôi yêu cầu các anh cho chúng tôi kiểm tra giấy tờ tuỳ thân và các anh cho biết đến đây làm gì? quan hệ thế nào với anh Hồi? các anh ở đâu đến? lại một lần nữa Phạm Văn Trội trình bày lại lý do đến đây cho mọi người nghe.
-Chúng tôi là những người bạn thân quen anh Hồi, được tin mẹ anh Hồi lâm bệnh hiểm nghèo, chúng tôi đến thăm. Công an vừa đến làm việc với chúng tôi xong, đây biên bản đây! và chứng minh thư của hai chúng tôi đây! gửi các bác kiểm tra. Phạm Văn Trội nói.
Lại hết người này đến người kia chuyền tay nhau xem biên bản và chứng minh thư của hai vị khách.
Người được gọi là mũi nhọn của đoàn bắt đầu cà khịa với tôi:
-Mày ngu lắm Hồi ạ.
Tôi bắt đầu tranh luận với ông, ông ta đứng phắt dậy xông vào trước mặt tôi xỉa xói, xỉ vả tôi đủ thứ, tôi chỉ cười và ngồi yên để xem ông ta làm gì! mọi người can ngăn ông ta, được thể, ông ta lại càng lên nước hung hăng hơn. Bí thư chi bộ khu phố phải quát to bắt ông ta im ngay và ngồi xuống, ông ta mới nguôi và chịu ngồi xuống ghế. Tôi nhìn thẳng vào ông ta cười vẻ khinh bỉ, ông ta lại càng tức nhưng không làm gì được. Những ngày sau gặp tôi ông ta nghoảnh mặt đi, không hiểu ông ta ngượng hay vì căm ghét tôi, tôi cũng không rõ. Tiểu sử, thân thế sự nghiệp của ông ta thì mọi người dân ở khu phố này đã quá rõ, tôi lại càng hiểu rõ hơn. Tôi mà kể ra đây thì lại trở thành kẻ trả đũa, kẻ tầm thường, nên xin miễn vậy. Chả thế mà sau cuộc đấu tố tôi, nhiều người ở khu phố than thở rằng: thiếu gì người mà đi lấy ông này làm đầu têu, người như thế mà đòi đi dạy người khác, lên lớp thiên hạ thì chỉ tội người ta cười cho, chẳng biết các ông nghĩ thế nào?
Tại nhà tôi, mấy người cốt cán thì người này nói, người kia nói, tranh nhau nói, chẳng ai chịu nghe ai, họ cũng không tiến hành lập biên bản, ghi chép gì. Hai vị khách thỉnh thoảng chen vào giải thích cho họ.
-Xong đây rồi các anh đi đâu? người được mệnh danh là mũi nhọn hỏi.
-Tôi đi đâu thì đó là việc của tôi, tôi không có trách nhiệm báo cáo ở đây. Phạm Văn Trội trả lời.
Người kia tịt họng không hỏi nữa. Lúc này anh Trội rút chiếc máy ảnh kỹ thuật số ra, không hiểu với mục đích là để chụp hình ảnh đang diẽn ra hay làm gì thì tôi không hiểu, lập tức có cớ để mâý người có trách nhiệm dẫn đầu đoàn phản ứng:
-Thằng kia, mày làm gì? mày định chụp ảnh, ghi hình bọn tao phải không?
-Không. Tôi tắt đi để khỏi tốn pin, từ nãy tôi cứ để mở máy mà không biết.
-Không được rồi! thằng này nó ghi âm, ghi hình đưa ra nước ngoài, chết mình rồi! tịch thu máy ngay, áp giải nó lên uỷ ban để làm rõ vấn đề này ngay! mọi người nhao nhao lên làm ầm ĩ cả khu vực, người đi đường dừng lại xem, dân chúng ùn ùn kéo đến.
-Lập biên bản ngay!
-Không cần lập ở đây, cứ giải nó lên uỷ ban sẽ làm việc!
-Vậy thì đi ngay! mày có đi không? Đi hay không thì bảo!
-Tôi đi! nhưng tôi yêu cầu có công an mặc đồng phục dẫn tôi đi và phải bảo đảm an toàn cho tôi.
-Công an đâu! tìm công an về đây để đưa nó đi ngay!
Lúc này cậu công an được trên phân công canh giữ tôi suốt ngày đêm ngay sau khi cuộc đấu tố tôi diễn ra vào ngày 12/6/2008, cậu ta cắm chốt ở nhà ngay sát tường nhà tôi, cậu ta đi sang và nhận lời dẫn hai người khách của tôi lên trụ sở uỷ ban nhân dân thị trấn. Hai người khách chào tôi rồi đi theo họ. Ra khỏi nhà tôi, tôi thấy tất cả mọi người đều đi về nhà mình, chẳng có ai đi theo hai vị khách của tôi ra uỷ ban thị trấn. Vậy là nhiệm vụ của họ đã xong, mà đã xong rồi thì đương nhiên”tất cả lại về” . Tôi điện thoại cho Trội và Quỳnh mấy lần nhưng không liên lạc được. Đến chiều tầm khoảng 14h, xe công an đưa Trội và Quỳnh qua nhà tôi, Trội xuống xe đến chào tôi, còn Quỳnh không xuống, Trội thông báo: “ Quỳnh bị đánh đau lắm nên không xuống chào anh được, anh thông cảm”
-Đánh thế nào? ở đâu? Ai đánh? tôi hỏi.
-Bị đánh ở tại trụ sở uỷ ban thị trấn, một người lạ mặt đánh. Công an lờ đi để cho nó đánh.
-Fm có sao không? bị đánh không?
-Có nhưng không đau bằng Quỳnh.
-Thôi được rồi về đi! một công an áp giải đi cùng nhắc nhở.
-Thôi em về đây! có gì gặp nhau sau!
Xe đưa hai người ra đường. Nửa tiếng sau tôi gọi điện nhưng vẫn mất liên lạc, mãi sau Trội điện cho tôi, tôi mừng quá vội hỏi han tình hình.
-Em bị đánh đau lắm anh Hồi ạ!
-Lại bị đánh à? đánh thế nào, ở đâu?
-Khi xe đưa ra đến đường 1A, họ đưa xuống bên dưới một đoạn, rồi ngừng xe cho bọn em xuống. Một tốp hơn chục người trực sẵn đó lao vào đánh bọn em tới tấp, công an họ đứng ngoài nhìn, bọn em ngất xỉu đi rồi họ mới thôi. Bây giờ em đang bị chảy máu đây này. Anh nói chuyện với Quỳnh nhé!
-Cháu bị một tên to khoẻ xông vào uỷ ban đánh cháu túi bụi, cháu gục xuống rồi họ lôi lên ghế doạ: “lần sau còn bén mảng đến đây tao đánh cho nát xương! ”thế rồi ra đường 1A, họ tổ chức đón lõng có đến hơn chục người, xe đưa đến tốp người này rồi họ bắt xuống thế là họ xông vào đánh, lần này chủ yếu họ đánh anh Trội, cháu cũng bị đánh nhưng nhẹ hơn. Anh Trội phải xé mất chiếc áo sơ mi để lau máu. Cháu với anh Trội bị đánh đau nhưng thương nhất vẫn là chú, chú là người đau nhất, cháu hiểu. Mong chú vững vàng vượt qua.
-Yên tâm đi! chú quen với sự khốn nạn này lắm rồi.
Tôi chuẩn bị tinh thần để đối mặt với công an vì đinh ninh rằng họ sẽ triệu tập tôi để thẩm vấn. Thực tình thì đối với tôi không phải chỉ lần này mà đã nhiều lần tôi rất muốn được họ triệu tập tôi để có cơ hội đối mặt với công an, tôi lấy làm thích thú và tự hào vì biết rằng bản thân tôi không phạm tội, nên sẵn sàng tận dụng cơ hội này để một mặt hiểu thêm được về những âm mưu, thủ đoạn của họ, mặt khác cũng thông qua đó để mình trưởng thành lên, vững vàng lên và thật sự tôi đã trưởng thành do có nhiều cuộc đối mặt với họ. Tôi đã nhiều lần tuyên bố với công an rằng: tôi có thể làm việc với các anh cả tuần, cả tháng thậm chí cả năm cũng không sao! vì tôi có rất nhiều thời gian. Nhưng lần này thì không thấy họ đả động gì đến tôi, vậy là họ đã “qua mặt tôi”.
Sự việc vừa diễn ra chưa nguôi thì sự viẹc khác lại đến. 10h đêm ngày 1/7/2008, Phạm Đức Chính, ở Hà Nội điện cho tôi thông báo: “em đang trên đường lên anh, khoảng hơn tiếng nữa là đến”. Tôi nói rằng “có gì để mai, đêm hôm đi lại bất lợi”. Nói vậy thôi chứ tôi vẫn đinh ninh rằng cậu ta nói đùa! khoảng 11h30, tôi lại nghe điện của cậu ta thông báo: “em đã đến thị trấn, anh ra đón em”, tôi giật mình vội phóng xe ra gặp, hai anh em rủ nhau vào quán điểm tâm bát cháo lấy lại sức.
-Em đọc trên mạng thấy chúng nó đánh Phạm Văn Trội và Ngô Quỳnh, em tức quá, quyết tâm lên xem sự thể ra sao!
-Tôi đảm bảo ngày mai chú sẽ bị đánh!
-Khi lên đây em đã sẵn sàng rồi, chấp nhận cho nó đánh, chịu đau tý để lột mặt nạ nó ra, bố bảo nó cũng không dám đánh mình chết, hoặc để lại thường tích! ngày xưa các cụ ta khi tham gia hoạt động cách mạng, “coi thân sống chỉ còn một nửa”vậy mà còn “liều mình như chẳng có! ”, mình chịu đau tý có sao đâu!
-Tất nhiên, nhưng cũng đề phòng trong khi đánh nó không kiểm soát nổi, quá khích hoặc quá tay, gây hậu quả khôn lường!
-Không có chuyện đó đâu, anh yên tâm!
- Khuya rồi, vào nhà nghỉ để nghỉ thôi, tối nay anh cùng nghỉ với em, mai sẽ tính. Bây giờ mà vào nhà anh thì cả thị trấn này cả đêm nay sẽ không ai được ngủ cho mà xem!
-Vâng, em hiểu!
Phó đội trưởng đội an ninh cùng hai sỹ quan an ninh của đồn công an huyện vừa đi xe máy qua quan sát, tôi liền chỉ tay cho Phạm Đức Chính.
-Đây công an đang lượn lờ, theo rõi đây! tý nữa hoặc sáng sớm mai họ sẽ ập đến nhà nghỉ để hạch sách ta!
-Mặc chúng muốn làm gì thì làm.
Hai anh em đi vào nhà nghỉ, chúng tôi tâm sự đủ mọi chuyện trên đời, rồi Chính yêu cầu tôi nói chi tiết về tình hình Phạm Văn trội và Ngô Quỳnh bị đánh thế nào! tôi kể chi tiết đầu đuôi sự việc diễn ra.
-Khốn nạn! thôi nghỉ tý đi anh, để xem mai nó dở trò khốn nạn gì nữa đây!
Lúc này đã là 5h sáng, tôi về qua nhà, hẹn 7h30 tôi sang rồi đi ăn sáng. Đúng hẹn tôi sang thì đã thấy hai sỹ quan công an huyện có tên Được và Nhật cùng trưởng công an thị trấn đang làm việc với Phạm Đức Chính tại phòng tiếp tân nhà nghỉ. Thấy tôi vào, viên sỹ quan phụ trách khu vực địa bàn thị trấn khoát tay: “Anh Hồi đợi đấy, chúng tôi đang làm việc với người này! ”. Người chủ nhà nghỉ đến gần tôi thông báo: “6h30, họ đã đến hạch sách em đủ thứ chuyện, nào là nhà hàng lâu nay không khai báo khách nghỉ, nào là không nộp thuế đúng hạn. …chúng tôi đến kiểm tra”.
-Bọn chúng lấy cớ để hạch sách người khách này đấy mà!
-Vâng, em biết!
Tôi đứng ngoài chờ, điện thoại ở các nơi gọi đến tôi để hỏi thăm tình hình Phạm Đức Chính hiện tình ra sao! mãi đến 8h30, cuộc làm việc mới kết thúc, hai anh em dẫn nhau đi ăn, Chính kể lại cho tôi nghe toàn bộ diễn biến cuộc làm việc, tôi khẳng định: “bọn chúng sẽ dở chò đểu cáng để chơi mình cho mà xem”. Chính đồng tình “rất có thể”. Điện thoại gọi cho Chính liên tục, cuộc nào Chính cũng trả lời: “hiện vẫn bình an, tý nữa ra đường về thế nào thì chưa biết”
Cơm xong, tôi đưa Chính vào thăm thân mẫu tôi đang nằm ở nhà chú em tôi, rồi ghé qua nhà tôi rồi về Hà Nội. Trên đường về thấy hai sỹ quan có tên Được và Nhật vẫn ngồi quán nước gần ngã tư thị trấn, thấy tôi và Chính đi qua, họ còn cười và chào chúng tôi. Tôi nói với Chính: “ bọn này vẫn chờ ta, chứng tỏ nó sẽ dở trò”.
-Vâng. Kệ nó. Chính đáp.
Ghé qua nhà tôi một lát rồi tôi đưa Chính ra đường 1A để Chính về, qua ngã tư một đoạn, xuất hiện một chiếc xe máy lai một người to cao lực lưỡng, trên vai vác một thanh kiếm tuốt trần, dài khoảng 1m bám theo sau. Một chiếc ôtô 4 chỗ ngồi mầu trắng hãng Cam ry đời cũ, mang biển số 29K, đi qua, xi nhan rẽ phải chặn xe Phạm Đức Chính lại, hai người từ trên xe xuống hùng hổ: “mẹ mày ép xe bố hả”. Chiếc xe máy chở người cầm kiếm trắng tuốt cũng dừng lại. Thế là cả bốn người to khoẻ lực lưỡng xúm vào đánh Phạm Đức Chính túi bụi, tôi ra sức can ngăn, được thể họ càng hung hăng tợn, họ đánh vào đầu, vào gáy, vào ngực. Tên cầm kiếm rí vào cổ, vào lưng nhưng chỉ là để doạ, để uy hiếp chứ không mạnh tay chém. Người giữ, kẻ đánh liên tục, tới tấp, làm cho Chính ngã lăn ra đường, ô tô đi đường phải dừng lại rồi lách sang lề đường để đi. Lúc này một tốp người ở chi cục thuế của huyện đi ăn cơm trưa, qua đó thấy sự việc đang diễn ra, một anh dừng xe quát : “chúng mày thôi ngay đi, Đánh thế được rồi, dân chúng đầy đường đây này, hay ho gì! lập tức 4 tên dừng lại, lên xe phóng thẳng đi. Ô tô, xe máy đi đường dừng lại, khách ăn trưa ở mấy quán xung quanh cũng đổ xô đến xem, tôi dìu cậu ta vào một quán ăn gần đó. Người cán bộ chi cục thuế lúc nãy quát bọn kia nói với tôi: “mọi người biết cả rồi anh Hồi ạ, anh tìm cách đưa cậu ta về đi”. Lúc này đài RFA, đài Chân Trời Mới, nhiều người trong nước, ngoài nước tới tấp gọi điện đến, Phạm Đức Chính đang đau mà vẫn phải tiếp chuyện họ. Tôi bắt xe cho Chính về Hà Nội trước, còn tôi đi xe của Chính về sau, hẹn gặp nhau tại bến xe Lương Yên. Người cán bộ ở chi cục thuế gọi tôi, tôi vào uống vớí họ chén rượu và có lời cảm ơn.
-Bọn em chia sẻ với anh!
-Vâng rất cảm ơn. Tôi đáp.
Tôi gửi xe máy của tôi ở nhà hàng, rồi đi xe máy của Phạm Đức Chính về Hà Nội, đến nơi, Chính cùng mấy người bạn của Chính đón tôi, chia sẻ cùng tôi. Chúng tôi kéo nhau về nhà Chính, vợ cậu ta đi làm chưa về, nhưng biết chồng mình đã về đến nhà, điện về hỏi thăm chia sẻ căm phẫn, khinh bỉ những hành động côn đồ, đốn mạt vừa diễn ra. Chia tay với mọi người, tôi về Lạng Sơn, vào nhà hàng lấy xe, mấy người làm ở đó thi nhau hỏi.
-Anh có biết tên mấy thằng đánh không?
-Sao không biết. Người ở đây với nhau sao không biết!
-Khốn nạn nhỉ! bọn em sợ quá, nó vác kiếm dài ngoẵng, tưởng nó chém chết thằng đấy, khủng khiếp quá! một người nhận xét.
-Nó ngu gì mà chém chết, chết ra đấy ai để nó yên. Bọn công an nó trị bác Hồi đấy mà! nếu không bọn này làm gì nó biết ai, mà nó có gì hằn thù nhau đâu, phải không? nhưng mà làm thế dã man quá! một người khác xen vào.
-Bọn lâm tặc mà! nó bảo sao chả nghe vậy, không làm theo nó sao được! ai bảo kê cho nó! hội bọn nó cả đấy, nó phải dựa vào nhau để kiếm chác chứ. Nó là thằng phải thi hành thôi.
-Anh biết hết rồi, từ lần trước thằng nào đánh anh cúng biết. Chúng nó là công cụ của công an thôi, chỉ có điều là làm cái nghề đâm thuê, chém mướn này nó để đời mãi mãi, khi qua rồi tự thấy mình đã không phải, rồi đến cái chò liên minh ma quỷ này đến lúc nào đó tan dã, thì bọn chúng sẽ thấy ân hận cho mà xem.
Ngay tối hôm đó, mấy người ở Hà Nội điện cho tôi thông báo: Trần khải Thanh Thuỷ, Nguyễn Kim Thu, cùng một số chị em dân oan sẽ lên thăm thân mẫu tôi, để thách thức với công an Lạng Sơn. Tôi liền thông báo thân mẫu tôi đã chuyển về quê, đường xa, đi lại khó khăn lắm, nhưng họ nói mấy chị em vẫn quyết tâm lên, tôi phải khuyên giải mãi họ mới chịu. Một số bạn bè của Nguyễn Phương Anh, Ngô Quỳnh, Phạm Văn Trội, Phạm Đức Chính điện cho tôi hỏi tên tuổi, địa chỉ, thậm chí có người hỏi về con cái của những người trực tiếp đánh, những kẻ chỉ đạo đánh người vô tội, học ở đâu, trường nào? tôi gạt phăng ngay và khuyên giải họ đừng nuôi mối hận thù, vì đó là tiểu nhân. Ai cũng có cơ hội để trả thù lẫn nhau mà cứ đeo đẳng ý đồ đó thì sự hận thù sẽ không bao giờ trả được.
Sáng hôm sau, một bác cán bộ nghỉ hưu, sáng nào ông ta cũng đi bộ tập thể dục qua trước nhà tôi, biết hôm qua lại có chuyện, thấy tôi mở cửa, ông vào tâm sự.
-Nghe nói hôm qua lại xẩy ra chuyện?
-Vâng. Chúng nó tổ chức ra đường 1A chặn xe đánh một cậu ở Hà Nội lên thăm bà em.
-Làm cái trò ấy thì bẩn quá, người ta lên thăm người ốm, lại mượn tay người khác đánh úp thì quá khốn nạn! cậu nghĩ thế nào về những vụ xẩy ra liên tiếp thế này?
-Mục tiêu của họ là đánh em, họ tập trung cô lập em, họ làm thế để mọi người khiếp sợ không ai bén mảng đến đây, nhưng họ đã lầm, nhiều người điện cho em là tiếp tục đến để thách thức với công an, em khuyên họ thôi đi, chẳng giải quyết được gì, vừa bị đau mà làm tình hình thêm phức tạp.
-Bản thân mấy thằng trực tiếp đánh người ta thì có tốt đẹp gì đâu, ở đây ai chẳng biết. Tất nhiên là công an bắt nó làm, nó phải làm thôi! chúng nó có đánh đau lắm không?
-Những anh em bị đánh chắc chắn là rất đau, bản thân em cũng rất đau, nhưng rồi cùng với thời gian, vết đau sẽ lành, còn những kẻ đứng ra tổ chức, đạo diễn, những người chỉ vì muốn có được chút đặc quyền để kiếm miếng cơm, manh áo dễ dàng hơn người khác một chút mà bất chấp đạo lý, sẵn sàng xả thân theo cự chỉ huy của kẻ khác thì rồi đây họ sẽ tự hổ thẹn với chính mình, với bàn dân thiên hạ, vì thiên hạ ai mà chẳng biết họ là ai! người như thế nao! tại sao họ phải ra tay làm những việc trái với luân thường đạo lý! bất cứ một công dân nào nếu vi phạm pháp luật đều bị pháp luật điều chỉnh. Nhà nước ta có cả bộ máy chính quyền khổng lồ, riêng lực lượng công an có đến gần nửa triệu người, sống trên những đồng tiền thuế của nhân dân đóng góp, họ được Đảng giao bảo vệ Đảng, bảo vệ Nhà Nước, bảo vệ pháp luật, nếu những người này vi phạm pháp luật thì công an họ khác biết cách xử xự, không phải mượn tay những người khác. Nhưng chỉ vì họ là những “con chiên không ngoan đạo” mà tức tối, dùng những tiểu xảo đê hèn nhất để uy hiếp, phủ đầu hòng khuất phục thì quả là tầm tiểu nhân, cách làm đó chỉ để người khác coi thường và mãi mãi bị coi thường.
-Chú nói thì đúng rồi. Ai cũng biết như vậy, nhưng ở cái xã hội này lẽ phải thuộc về kẻ có quyền. Thôi chú cũng phải biết nhường nhịn đi một tý, không nó hành cho khổ lắm.
-Vâng.
-Thời cuộc luân hồi, còn nước thì cá đớp kiến, cạn nước thì kiến đớp cá.
-Em không nghĩ như vậy.
-Đó là sự thật, rồi chú xem!
Viết đến đây, đột nhiên tôi lại nhớ đến ngày mồng 1 tết nguyên đán năm nay, ngày giỗ đầu của cụ Hoàng Minh Chính, tôi đến thắp nén hương cho cụ, vừa đến cổng, có một người chạy tới tự xưng là công an Hà Nội nói với tôi.
-Anh Hồi vào nhà ông Chính phải không?
-Vâng, tôi vào nhà cụ Chính thắp nén hương cho cụ.
-Anh vào thắp hương rồi ra nhé, đừng làm gì cho phức tạp ra.
-Anh nói gì tôi không hiểu!
-Không. Ý em nói là anh đừng tụ tập, họp hành, bàn bạc gì ở trong ấy, cứ thắp hương xong rồi về.
Tôi vào làm thủ tục xong rồi xin phép gia đình về luôn. Thực tình tôi cũng muốn về sớm vì là ngày tết mồng 1 tháng giêng. Ra đến cổng, người tự xưng là công an Hà Nội lại chạy ra đón tôi.
-Anh Hồi còn đi đâu nữa không?
-Tôi về luôn thôi, ngày tết bận lắm.
-Vâng. Bọn em rất biết về anh, vì là công việc mà anh Hồi! bọn em không như ở trên kia, anh xuống đây liên tục, anh biết đấy, trừ trường hợp anh quá đáng thì bọn em mới phải làm việc với anh, còn bình thường đi thăm thân, anh cứ thoải mái. Em đọc trên mạng em biết đúng là công an rừng có khác, nghe mà khủng khiếp. Thời đại văn minh mà đi làm những trò mọi rợ thế sao được! Nhưng thôi mỗi nơi một khác anh ạ.
-Anh biết không! tôi nói: trước cách mạng tháng 10 nga, chính Lê Nin nói với các”đồng chí”của mình rằng: “muốn cho chế độ nga hoàng này sụp đổ một cách nhanh chóng thì hãy tìm cách đẩy nó lên đến tột đỉnh của sự khốn nạn”, ở ta chẳng cần ai đẩy mà tự họ khác đẩy nó lên đến đỉnh điểm đó.
-Thôi anh nói thế thì em biết thế, em không tham gia vào việc này, anh về đi, em cũng đi đây. Người công an Hà Nội nói.
Tôi định kết thúc phần bài viết ở đây, nhưng lại sực nhớ đến một sự kiện quan trọng, đó là hội nghị về nhân quyền thế giới vừa được tổ chức tại geneva, thuỵ sĩ hôm 8/5/2009 vừa qua. Tại hội nghị này, thứ trưởng thường trực bộ ngoại giao Việt Nam đã trịnh trọng trình bày bản báo cáo: “kiểm điểm tình hình thực hiện nhân quyền tại Việt Nam”, báo cáo có đoạn: “trình độ nhận thức của bộ phận nhà nước kể cả Tw và địa phương về quyền con người còn nhiều hạn chế; không chỉ không nắm được các quy định của pháp luật quốc tế, nghĩa vụ của Việt Nam với tư cách là quốc gia thành viên của các công ước quốc tế về quyền con người, mà đôi khi còn nắm không chắc các quy định của luật pháp và chủ chương chính sách của nhà nước, do vậy có nơi, có lúc còn để xảy ra các vụ việc vi phạm, làm hạn chế và ảnh hưởng quyền của người dân”.
Đây là cách hành xử của Đảng cộng sản Việt Nam mỗi khi gặp nạn, Đảng luôn đổ lỗi cho cấp dưới, đổ lỗi cho những người tổ chức thực hiện. Phải thôi vì những người con ưu tú của Đảng luôn là những người thiếu hiểu biết pháp luật, có như vậy mới đủ “năng lực”để thực thi nhiệm vụ của Đảng. Đây cũng là chủ chương, chính sách lớn xuyên suốt của Đảng, bởi chỉ có những kẻ thiếu hiểu biết pháp luật mới dám bất chấp pháp luật, cả gan chà đạp lên pháp luật, thực hiện thắng lợi mọi chủ chương của Đảng. Xem ra Đảng thật cao tay.
ĐỐI MẶT (31)
Tối mồng một tết nguyên đán năm 2008,khi tôi chuẩn bị đi nghỉ thì có điện thoại,mở máy nhận ra ngay tiếng của phạm thanh nghiên, quê Hải Phòng.
-Chú Hồi ơi cụ Chính mất rồi!
Tôi giật mình hỏi lại cho kỹ:cụ Chính nào?có phải cụ Chính Hà Nội không?
-Vâng.Cụ Hoàng Minh Chính!
-Cụ mất lúc nào?
-Cụ vừa đi xong,cháu điện cho chú ngay.
Nhìn đồng hồ chỉ 11h30,tôi bần thần nằm vật trên chiếc đi văng giữa nhà,vơ lấy chiếc điện thoại thông báo tin cụ mất cho bạn bè,thân hữu.
Tôi biết tên cụ vào những năm 80,thông qua đài BBC nhiều lần đưa tin và có nhiều bài bình luận về cụ.Vào những năm đầu cuả thập niên 90,tôi bắt đầu mến mộ cụ,hồi đó thông tin còn nghèo nàn,gần như đêm nào tôi cũng nghe đài nước ngoài, ở đó có nhiều thông tin mà các phương tiện thông tin đại chúng trong nước không thể có được,trong đó có những thông tin về các nhà bất đồng chính kiến mà tôi rất thích thú tìm hiểu,mà nôỉ trội ở trong nước là cụ Hoàng Minh Chính.
Từ ngày ly khai Đảng,tôi đã có nhiều cuộc nói chuyện qua điện thoại với cụ.Tháng 10 năm 2007,tôi đi Hà Nội gặp cụ,lúc này cụ đã rất yếu.Lúc tôi vào cụ với bác Lê Hồng Hà đang trao đổi để chuẩn bị cho ra mắt cuốn sách viết về nữ chiến sỹ đấu tranh cho dân chủ,nhân quyền:LêThị Công Nhân.Phạm Văn Trội giới thiệu tôi,cụ phấn khởi lắm, gượng dậy để bắt tay tôi.Giọng nói sang sảng,tinh thần mãnh liệt là dấu ấn mãi trong tôi về cụ và đó cũng là lần duy nhất tôi gặp cụ.Những chuyến sau tôi đi Hà Nội thì cụ đã vào viện nằm,mấy lần định vào thăm nhưng anh em nói là khó khăn lắm,ngoài vấn đề phải chờ đúng thời gian quy định của bệnh viện,người lạ vào thăm luôn bị theo rõi,giám sát và bị sách nhiễu…việc tôi đi gặp cụ Hoàng Minh Chính,công an cộng sản coi đây là việc tày trời, đe doạ đến nền an ninh chính trị của đất nước!chả thế mà khi nhận được tin tôi đến gặp cụ,công an Lạng Sơn tức tốc triệu tôi lên thẩm vấn, đe doạ.
-Lần sau anh còn tiếp tục đi Hà Nội gặp gỡ những phần tử phản động,chúng tôi sẽ không đảm bảo an toàn cho anh!
-Vậy là từ trước đến nay anh luôn đảm bảo sự an toàn cho tôi,thế mà tôi không biết để đền ơn, đáp nghĩa anh!
Trong bản cáo trạng luận tội tôi do công an soạn thảo được đọc trước toàn dân khu phố tôi đang ngụ ngày 12 tháng 6 năm 2008,công an kết tội:Vi Đức Hồi đã trực tiếp đến gặp Hoàng Minh Chính, ở Hà Nội,một trong những kẻ điển hình lợi dụng vấn đề dân chủ, nhân quyền để chống phá cách mạng nước ta…
Tin cụ mất,làm cho nghành an ninh cả nước ráo riết tìm cách đối phó,tất cả anh em trong “làng dân chủ” đều bị an ninh ngăn chặn, đe doạ nếu cố tình đến tham dự lễ truy điệu cụ.Từ ngày cụ mất,cho đến trước ngày tổ chức an táng cho cụ,anh em chúng tôi luôn thông tin cho nhau về những hành động công an sách nhiễu,khủng bố,chia sẻ với nhau những khó khăn mà mỗi người đang phải hứng chịu, động viên nhau kiên nhẫn,vượt qua mọi thách thức đầy cam go,quyết liệt.Chúng tôi nhận định rằng:một mặt,bằng mọi cách công an cộng sản sẽ tìm cách chặn đứng tất cả anh em dân chủ ở các tỉnh lẻ kéovề Hà Nội,chủ trương của họ là ngăn chặn từ xa, để giảm bớt số lượng người đến dự lễ truy điệu cụ,cắt phăng về ý định và sự mong muốn của anh em dân chủ muốn tổ chức hoành tráng,chứng tỏ sức mạnh của phong trào dân chủ và uy tín của cụ đối với đời sống xã hội; làm giảm thiểu ảnh hưởng của sự kiện này đối với dư luận trong nước và quốc tế;ngăn chặn phong trào dân chủ quốc nội biểu dương lực lượng,gây nguy hại cho nền an ninh nước nhà;vô hiệu hoá mọi tiềm ẩn tạo ra cuộc biểu tình với quy mô lớn, đe doạ sự ổn định chính trị đến chế độ.Mặt khác họ cũng không muốn mang tiếng một chế độ vô lương tâm,truy bức cùng sào đối với một người chỉ là bất đồng chính kiến.Họ chỉ muốn có một lễ truy điệu với quy mô nhỏ,yên lặng và hoàn toàn nằm trong tầm kiểm soát của họ.Chính vì vậy trong quá trình chuẩn bị tổ chức đưa tang cụ,họ đã tìm mọi cách vận động gia đình để cho Viện Triết Học(cơ quan cũ của cụ) đứng ra tổ chức, gia đình kiên quyết từ chối,họ đã gây ra những khó khăn không nhỏ cho gia đình.
Nắm được ý đồ của họ,anh em chúng tôi động viên nhau phải tìm mọi cách ra khỏi nhà và đến được Hà Nội,với tinh thần đó,nhiều anh em dân chủ ở các tỉnh lẻ đã vượt qua tường rào cản của mạng lưới công an với âm mưu,thủ đoạn được trang bị đầy mình.
-Ông biết tin về ông Hoàng Minh Chính rồi chứ!phó đồn công an huyện đến tận nhà tôi hỏi.
-Rồi.Tôi đáp
-Ông có đi dự đám tang không?
-Tất nhiên là có.
-Tổ chức vào ngày nào nhỉ? địa điểm ở đâu ông biết không?
-Tin chính thức tôi mới nhận được là 8h ngày mồng 8 tết,tại bệnh viện Thanh Nhàn.
-Công an định ngăn cản không cho tôi đi sao?
-Đó là việc của trên,không đến phận tôi.
-“Nghĩa tử,nghĩa tận”,kiểu gì thì tôi vẫn phải đi!
-Rồi,biết vậy.Việc của tôi là làm cầu nối với trên,trách nhiệm cũng chẳng đến tôi, hỏi ông để biết vậy thôi.
Ngày mồng 5 tết xuất hiện người lạ mặt theo rõi tôi,tôi đoán chắc là lực lượng an ninh,chiều ngày mồng 6 tết,xe của trưởng phòng PA38 Hoàng Anh xuất hiện,chắc chắn họ sẽ chơi bài đánh bất ngờ để tôi không kịp chở tay.10h trưa ngày mồng 7 tết,một công an an ninh của huyện,một phó công an thị trấn và bác trưởng khu đến nhà tôi đưa giấy triệu tập đúng 13h30,tôi phải có mặt tại công an huyện để làm việc,cùng lúc đó công an PA38 công khai chốt ngay trước nhà tôi.Tôi điện cho thằng cháu con bà chị gái vợ tôi đến,tôi thông báo việc tôi phải đi Hà Nội,hiện công an đang chốt không cho đi.Nếu chiều nay đi làm việc thì chắc chắn công an sẽ giữ lại ở đồn ,chiều mai,khi đưa tang cụ xong họ mới thả.Cơm nước xong,tôi chuẩn bị hành trang,lợi dụng lúc sơ hở,tôi bảo thằng cháu tôi đưa tôi ra đường1A, để xem họ đối phó thế nào, có thể trên đường đi tôi bắt xe rồi về thẳng Hà Nội.Xe nổ máy lăn bánh,một công an túc trực nhà tôi cũng lập tức vừa nổ máy,vừa gọi điện,hai xe khác cũng trực sẵn hai ngả đường mà ở nhà tôi ra bắt buộc phải đi qua một trong hai ngả đường đó cũng phóng nhanh lướt theo sau xe tôi.Thằng cháu tôi phóng thật nhanh,bọn họ cũng tăng tốc đuổi dượt,tôi bảo thằng cháu rẽ vào đường làng,họ cũng lao theo, tôi vào nhà một người quen,lập tức họ chốt ngay dưới sân nhà.Một lúc sau tôi đi ra,một thanh niên hùng hổ chặn xe lại ăn nói xấc xược, quát:
-Mày đi đâu?
-Mày là thằng nào? định chấn giữa ban ngày hả?tao đi chơi về,mày muốn gì?tôi ngồi sau quát.
Mặt nó tím bầm lên không nói gì,tôi thúc thằng cháu: đi đi,cứ về nhà rồi sẽ tính.Xe phóng ra đường 1A rồi quay trở lại về nhà,ba công an an ninh lại lướt đuổi theo,trên đường về tôi rẽ vào nhà một ông anh đồng hao với tôi,rồi bảo thằng cháu mày đi xe một lượt để rồi xem nó làm gì!thằng cháu tôi ra,họ không đuổi theo mà chốt lại hai ngả đường lối nhà tôi rẽ vào.Tôi hích mấy con chó của nhà ông anh đồng hao lao xuống đường xủa inh ỏi, bọn họ lánh ra chốt ở vị trí xa hơn.Tiết trời mùa xuân mưa phùn,tôi liền nẩy ra “sáng kiến” lấy bộ quần áo đi mưa mặc vào, đội mũ bảo hiểm loại có cằm rồi lấy xe máy ông anh đồng hao đi thẳng vào phía trong làng,qua trước mặt hai chiến sỹ “cánh vệ”và quả nhiên họ không nhận ra tôi,bởi lẽ bọn này đứng ở xa khuất tầm quan sát ngách vào nhà ông anh đồng hao với tôi;tất cả trong số công an đang vây hãm tôi đều ở trên tỉnh(phòngPA38)xuống nên bọn này chưa nhận rõ mặt tôi;và họ không thể ngờ rằng tôi lại “thần thông biến hoá”nhanh như vậy.Cho đến giờ,họ vẫn chưa biết tôi tẩu thoát cách nào,họ không thể ngờ rằng tôi lại vượt mặt họ một cách “ngoạn mục” như vậy,bọn họ vẫn đinh ninh rằng vào lúc nửa đêm tôi vượt tường rào lẻn đi ra lối sau nhà rồi đi ra đường quốc lộ1A.
Phấn khởi quá,tôi phóng nhanh vào nhà thằng cháu vừa nẫy lai tôi đi,trên đường đi lại gặp nó đang đi ra,tôi bảo nó quay lại cất xe rồi đi cùng tôi ra đường 1A theo lối khác. Đường trơn,cậu ta phấn khởi,phóng nhanh cười khanh khách tỏ vẻ thích thú vì lừa được tụi công an,bỗng nhiên ngã lăn quay ra làm cả hai chú cháu đau điếng,nhưng cậu ta vẫn cười nắc nẻ. Sợ phát hiện nên cậu ta liền dựng xe tiếp tục đi.
Chờ mãi không thấy tôi xuất hiện,quá buổi chiều,công an liều mạng xông vào nhà ông anh đồng hao tôi hỏi han,mọi người trả lời rằng tôi đã đi từ lâu,họ không tin, cho rằng tôi đang nằm trong buồng. Lực lượng công an được tăng cường , tối đến họ huy động cả lực lượng an ninh công an huyện để bổ xung,cả thảy họ huy động lên đến hơn chục người.Tất cả những nhà anh em,họ hàng tôi,những nhà tôi thường lui tới ở lân cận nơi trung tâm này đều được công an lùng xục kiểm tra,những nhà bạn bè, thân hữu của tôi đều được công an điện thoại đến thăm dò.Cái làng Dốc Mới xã Sơn Hà,Hữu lũng,Lạng Sơn,cả đêm hôm đó chó sủa inh ỏi,dân ngơ ngác mất ngủ,họ loan tin nhau nhận định:có chuyên lớn rồi,công an đang bủa vây bắt bọn đánh bạc. Đến 1h sáng,cuộc bủa vây mới kết thúc,lệnh rút quân được ban bố,chấp nhận sự thất bại.Lính công an huyện được huy động hỗ trợ,chửi rủa, ám chỉ trưởng phòng PA38 Hoàng Anh:”nhục!quá nhục!không có gì nhục bằng.”
Tôi bắt xe về Hà Nội,lên xe ra khỏi đất Lạng Sơn ,tôi liền nhắn tin qua điện thoại cho đội trưởng công an PA38 Lạng Sơn,Lê Duy Thực:“xin lỗi anh, hiện tôi đang trên đường đi Hà Nội dự đám tang cụ Hoàng Minh Chính,n ên không đến làm việc được theo giấy triệu tập,tôi thành thật xin lỗi”.Tôi nhận định công an Lạng Sơn sẽ đề nghị công an Hà Nội phối hợp tổ chức đón ở các điểm dừng xe chở khách tuyến Lạng Sơn-Hà Nội, nhất là các bến xe Gia Lâm ,Lương Yên ,Mĩ Đình và chắc chắn xe của trưởng phòng PA38 Lạng Sơn sẽ thốc tháo đi Hà Nội đón lõng ,săm lùng bắt cóc tôi về,vì vậy đến thành phố Bắc Giang tôi xuống xe rồi bắt xe Bắc Giang đi tiếp, đến Hà Nội tôi xuống xe ở một địa điển khác mà họ không ngờ tới.Tối đến ,Nguyễn Tiến Nam quê Yên Bái điện cho tôi :
-Cháu và anh Đăng ở Hải Dương đang ở Hà Nội,chú hiện nay thế nào?
-Chú cũng đang ở Hà Nội,thôi nhé liên lạc sau.
tôi liền tắt máy rồi thay sim mới, gọi lại cho Tiến Nam.
-Bây giờ đang ở đâu?có những ai đã đi được đến Hà Nội!
-Chỉ có cháu với anh Đăng đang ở Gia lâm, ? các chú Trần Anh Kim,Nguyễn Xuân Nghĩa,anh Nguyễn Văn Túc và nhiều người khác bị chặn không đi được.Chú sang đây nghỉ đi,cháu lấy phòng rồi,ba anh em chú cháu ngủ cùng một phòng cho vui,cho đỡ tốn kém,chú cứ đi xe buýt sang,cháu đón ở bến xe nhé!
-Không!Ra vườn hoa đón chú!
Ba anh em, chú cháu cùng nghỉ chung một phòng hai giường của một nhà trọ rẻ tiền,gần bến xe Gia Lâm.Ai cũng mừng rỡ vì đã thoát được sự bủa vây của lực lượng công an vốn nhiều mưu kế,kể cho nhau nghe cách tẩu thoát ra khỏi nhà.Mười giờ đêm, đội trưởng công an P38 Lạng Sơn Lê Duy Thực nhắn tin cho tôi:”cái gì cũng có giới hạn của nó, đừng quá đáng mà để khó đối xử với nhau”.Tôi nhắn lại ngay:”từ trước đến nay tôi luôn làm điều lành,xin gửi lại lời khuyên đó cho các anh,nó thiết thực hơn”.
Suốt đêm ba anh em,chú cháu không tài nào chợp được mắt,3h sáng,tôi bảo anh em:
-Đằng nào cũng không ngủ được,anh em,chú cháu mình đi sang thức với cụ đi!
-Đúng đấy, đi luôn đi.
Gọi mãi chủ nhà trọ mới thức để thanh toán,ba anh em,chú cháu lên chiếc xe máy cà tàng của anh Nguyễn Bá Đăng,Tiến Nam quả quyết:”Yên tâm đi,giờ này công an chưa ra đường đâu!”xe vừa qua khỏi cầu Chương Dương,một tốp công an cơ động chặn lại,tôi xuống xe lảng đi để hai anh em làm việc với họ.Tiến Nam chạy đến chỗ tôi:
-Chú có tờ năm chục đấy không cho cháu đi làm việc chúng nó!
-Có.Nó bảo sao nghe vậy, đừng cãi cố,kẻo nó phát hiện ra bọn mình thì thôi đấy!
-Vâng,chú yên tâm, cháu biết rồi.
Trong chớp nhoáng hai người đã “làm việc” xong với tốp công an cơ động,thật may họ cũng không hỏi han giấy tờ gì.
-Hai anh em đi trước rồi một người quay lại đón tôi.
-Vâng, chú cứ chờ đây nhé!Tiến Nam nhanh nhảu.
Lát sau Tiến Nam quay lại,chúng tôi đi thẳng vào bệnh viện Thanh Nhàn.Thành phố đã thức dậy,các tiệm ăn sáng đã trưng sẵn rối rít mời chào khách,các bà,các chị bán hàng rong nhộn nhịp qua lại,đường phố bắt đầu náo nhiệt.Dừng ở cổng bệnh viện quan sát tình hình,thấy không có gì khả nghi,chúng tôi đi tiếp vào khu nhà tang lễ của bệnh viện,cổng mở toang,thỉnh thoảng có một vài nhân viên bảo vệ đi lại,chúng tôi đi thẳng vào trong sân,một nhân viên bảo vệ chỉ cho chúng tôi.
-Các bác,các anh vào trong nhà chờ,nghỉ ngơi,uống nước,bây giờ còn sớm lắm.
-Vâng,cảm ơn anh.
Hai bên hành lang của nhà tang lễ,có những bộ ghế băng giành cho khách ngồi chờ,có cả những bình nước lọc giành cho khách uống,không gian tĩnh mịch cảm tưởng như trong khuôn viên nhà chùa lúc vãn khách.Chỉ có tốp chúng tôi là những người có mặt đầu tiên đến đây vào sáng nay,tôi tự nghĩ vậy.Nhưng quan sát kỹ, ở hành lang phíasau nhà tang lễ,có một người ngồi hút thuốc,dáng vẻ đăm chiêu,tôi khẳng định anh ta là khách đến viếng người nhà,tôi đến gần anh rồi bắt chuyện.
-Chào anh,anh đến thăm viếng người nhà?
-Vâng.3giờ sáng tôi đã đến đây rồi,tôi đi xe suốt đêm từ Nghệ An ra đây.
-Các anh từ đâu đến,có phải đến viếng cụ Hoàng Minh Chính không?
-Vâng.Sao anh biết!tôi hỏi lại.
-Tôi nghe các anh nói chuyện với nhau,tôi đoán thế.
-Bát hương cụ Chính trong này,các anh đi thắp nén hương cho cụ đi.
Nói rồi anh đứng dậy đưa tôi đi,tôi ra hiệu cho Đăng và Tiến Nam,hai người đi vội về phía tôi.Một dãy bát hương có chân dung người vừa mất chưa được mai táng,có đầy đủ hương hoa,hoa quả bày đặt rất trang trọng,anh em chúng tôi kính cẩn thắp hương cho cụ Chính rồi lần lượt thắp cho những người xấu số như cụ.Quay lại ghế ngồi,tôi hỏi kỹ về anh,anh giới thiệu:tôi là Trần Đức Thạch,sinh năm 1952,là nhà thơ,quê ở Nghệ An, là hội viên hội văn học nghệ thuật tỉnh Nghệ An.Biết tin sáng nay tổ chức lễ tiễn đưa cụ về nơi an nghỉ cuối cùng, tôi ra đây thắp nén hương cho cụ,từ lâu tôi đã rất quý trọng cụ,tôi coi cụ là bậc thầy của mình…
-Vậy là chúng ta đều là học trò của cụ,mừng quá!thôi ta ra ngoài vừa điểm tâm sáng vừa chuyện trò tiếp rồi vào túc trực cụ.Tôi đề xuất.Lễ truy điệu xong,anh xin phép ra về sớm cho kịp chuyến xe.Từ đó anh thường xuyên liên lạc với tôi,tôi giới thiệu anh với anh em dân chủ,và cũng từ đó anh công khai dấn thân,hoà nhập với anh em trên con đường đấu tranh dân chủ,nhân quyền.Anh có nhiều bài viết sắc sảo đăng tải trên mạng,cổ vũ cho phong trào dân chủ trong nước và có nhiều hoạt động thiết thực đóng góp cho phong trào.Tháng 9 năm 2008,anh bị công an cộng sản bắt tại Hà Nội với tội danh chiểu theo điều 88 bộ luật hình sự nước cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Đến nay(3/6/2009)anh vẫn đang bị giam giữ tại trại giam số 3 công an Hà Nội.
Trời đã sáng rõ,người kéo đến nhà tang lễ mỗi lúc một đông, đúng 6h,người nhà cụ Chính đến,chúng tôi đến chào, làm quen và chia buồn với gia quyến,chị Hà,người con gái cả của cụ xúc động tiếp chúng tôi,thông báo tình hình quá trình chuẩn bị và sự gây khó dễ của công an cộng sản cho gia đình chị,họ ngăn chặn nhiều người ở khắp mọi nơi trên cả nước đến dự đám tang;ra điều kiện,gây khó khăn về địa điểm nơi tổ chức…chúng tôi chia sẻ với chị và khâm phục về cách xử sự thông minh và cứng rắn của chị và gia đình.Đoàn Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất do Hoà Thượng Thích Không Tánh dẫn đầu đến viếng và làm lễ cầu siêu cho cụ cũng đã có mặt.
Mặc dù thời gian tổ chức viếng và lễ truy điệu cụ theo xếp lịch là 9h mới bắt đàu,trước đó nhà tang lễ phải tổ chức cho một trường hợp khác,nhưng khách đến viếng cụ đã kéo đến rất đông từ sáng sớm,những lãng hoa,vòng hoa được chuyển từ ngoài vào nườm nượp,công an cũng bắt đầu xuất hiện từ sớm,họ dàn đứng ngay từ cổng ra vào cho đến tận trong nhà tang lễ,một bộ phận trực tiếp soi xét tất cả các lãng hoa,vòng hoa được đặt ở nơi quy định xem nội dung ghi những gì.Bắt đầu có chuyện xô sát nhau ở ngoài cổng,tôi vội đi ra xem thì ra là có vòng hoa ghi dòng chữ: “Dân oan tỉnh Lâm Đồng kính viếng hương hồn cụ”,dải băng đen trên vòng hoa lập tức bị công an giằng lấy rồi xé tan trước mặt mọi người.Tôi đi ra ngoài cổng để đặt một vòng hoa,một tốp công an 5-6 người mặc quân phục túc trực ở đó để kiểm duyệt tất cả các dải băng được gắn trên vòng hoa,lãng hoa.Một số người chỉ đặt vòng hoa,giải băng họ đã chuẩn bị trước, giấu kín trong người,lập tức bị công an phát hiện,một viên sỹ quan quát:
-Giải băng này đâu?ai đặt vòng hoa này?
-Người ta không đặt.Nhà hàng đáp.
-Ai đặt vòng hoa này?viên sỹ quan công an quát to.
-Tôi,của tôi.Một người chạy đến.
-Sao không gắn giải băng vào?giải băng đó ở đâu, đưa đây xem!
-Tôi quên chưa đặt.
-Kiểm tra người nó!
Hai viên sỹ quan khác nhanh nhảu ra tay lục soát một người đàn ông,họ lôi trong túi quần anh ta ra một dải đen mang dòng chữ: “Hội dân oan tỉnh Đồng Nai kính viếng”,lập tức giải băng cũng bị xé toang,họ đẩy anh này ra ngoài rồi kéo đi đâu không rõ. Nhiều người đem vòng hoa được mua từ nơi khác đến mà chưa gắn giải băng cũng bị công an ách lại không cho vào,họ lại vào nhà hàng này để đặt giải băng khác gắn luôn trên vòng hoa mới được vào cổng.”Vỏ quýt dày,có móng tay nhọn”,thấy vậy một số người tuy đã chuẩn bị băng từ nhà nhưng vẫn gắn trên vòng hoa một giải băng khác để lọt vào được cổng kiểm soát,khi đã lọt vào trong,họ lại thay băng khác.Công an phát hiện,họ định dập nát vòng hoa,mọi người phản đối mãnh liệt họ mới chịu dừng.Thấy vậy mấy anh em chúng tôi hội ý,bảo nhau:thôi đừng lấy danh nghĩa Hội này Đảng kia nữa,làm vậy chúng sẽ không để yên đâu!rồi gây ra lộn xộn,làm mất đi tính uy nghi của buổi lễ,gia đình chắc cũng không muốn vậy,bản thân cụ ở nơi suối vàng cũng không yên lòng.Mọi người đồng ý nên rủ nhau tranh thủ ra lấy vòng hoa của mình ra chỗ khuất để ghi hình,chụp ảnh,vì thế mới có những bức ảnh được chụp với vòng hoa gắn dòng chữ:” Đảng Dân Chủ Việt Nam kính viếng!Hội tù nhân Chính Trị kính viếng!Hội dân oan tỉnh...kính viếng.”Bức tường ngăn cách giữa nhà tang lễ với một cơ quan khác dài đến 100m,vòng hoa được xếp dựa vào bức tường đã kín,một số phải chuyển đi ra hai bên cánh gà của nhà tang lễ xếp ngổn ngang.Từng tốp công an lại thay phiên nhau lần lượt đi soi xét nội dung của các giải băng được gắn trên các lãng hoa,vòng hoa.tôi nhìn đồng hồ mới gần 7h, đã có đến hàng trăm công an có mặt trong khuôn viên nhà tang lễ,bao gồm cáclực lượng cảnh sát hình sự,cảnh sát cơ động,lực lượng an ninh, đó còn chưa kể đến lực lượng mặc thường phục trà trộn vào để theo rõi mọi hoạt động trong quá trình diễn biến của buổi tang lễ.Trong đám đông,xuất hiện trưởng phòng PA38 công an tỉnh Lạng Sơn Hoàng Anh và đội trưởng Lê Duy Thực.Thấy tôi,họ đến gặp tôi và quán triệt:
-Anh không được làm gì đâu đấy!
-Ý của các ông là gì?tôi hỏi lại.
-Anh không được trả lời phỏng vấn,không được quá khích làm những việc không hay ở đây,anh làm thế bọn tôi mất thi đua khen thưởng! anh em công cốc cả năm đấy, anh biết không?
-Đây là đám tang,những người đến đây toàn là người tư cách,nên chẳng ai làm những việc quá khích!còn trả lời phỏng vấn tại đây!tôi không thuộc đối tượng được người ta biết đến.
Nói rồi tôi bỏ đi ra ngoài cổng để quan sát tình hình,phía ngoài cổng,hàng chục xe cảnh sát các loại đỗ hai bên lề đường đối diện với bệnh viện thanh nhàn,từng tốp lực lượng công an đi đi,lại lại sẵn sàng ứng phó với mọi tình huống xảy ra. Ô tô,xe máy,người đi bộ tiếp tục kéo vào nhà tang lễ.Phía bên trong,mọi người tranh thủ chụp ảnh ghi lại khoảnh khắc đáng nhớ này.Một số phóng viên nước ngoài đã đến,lực lượng công an được tăng cường ở tình huống nâng cao,một số công an mặc thường phục theo sát các phóng viên nước ngoài,cảnh sát cơ động lăm lăm tay cầm dùi cui sẵn sàng khủng bố khi có sự kiện xảy ra.Phóng viên nước ngoài bắt đầu phỏng vấn một người nhà của tang chủ,công an xông vào chặn giữa,làm gián đoạn cuộc phỏng vấn, đã có sự cãi cọ giữa công an và người trả lời phỏng vấn,không ổn rồi đã có sự xô sát nhau,làm náo loạn giữa sân nhà tang lễ,mấy người khác đến can ngăn,tình hình lắng xuống,lúc sau lại xảy ra xô sát ở một góc sân,lần này người trả lời phỏng vấn lớn tiếng tranh luận với công an,một công an mặc y phục tay cầm dùi cui đứng chặn trước mặt anh,mấy người khác xô đẩy,kéo anh này ra nơi khác,làm cuộc phỏng vấn bị gián đoạn.Lúc này trưởng phòng PA38 Hoàng Anh và đội trưởng Lê Duy Thực đã lại đứng sát tôi.
-Quy cho tội gây rối trật tự công cộng được rồi đấy!trưởng phòng Hoàng Anh nói to cốt để tôi nghe.
-Ai gây rối?chính công an gây rối chứ ai gây rối!tôi đáp lại rồi chuồn đi chỗ khác.
Từng tốp người, những nhà dân chủ,dân oan,những người cùng chí hướng,những người bạn bè thân hữu của cụ được dịp gặp nhau,tranh thủ làm quen nhau,tâm sự chia sẻ với nhau,bản thân tôi được dịp gặp và làm quen với nhiều người, đó là những dân oan họ đến từ các tỉnh Lâm Đồng, Đắc Lắc,Gia Lai, Đồng Nai,Kiên Giang,Sài Gòn…cho đến các tỉnh ở miền bắc như:Thái Bình,Bắc Ninh,Bắc Giang,Hà Nội,Hà Tây,Hải Phòng…lực lượng công an mặc thường phục luôn bám sát và xen vào để nghe ngóng,theo rõi, làm cắt ngang những câu chuyện của họ.Sắp đến giờ tổ chức lễ truy điệu cho cụ, sóng điện thoại bị mất,toàn khu vực trở nên mất liên lạc. Đúng 9h,lễ viếng bắt đầu,tôi quan sát có đến trên một ngàn người có mặt tham dự.Lần lượt các đoàn,các cá nhân dâng vòng hoa,lãng hoa vào viếng trong không khí trang nghiêm.Có đến một nửa số lượng người phải đứng ở ngoài vì hội trường không đủ sức chứa.Lễ dâng hương,hoa kéo dài đến 11h15(2tiếng 15phút)phía ngoài còn đến ba,bốn chục vòng hoa chưa đưa vào làm lễ vì hết thời gian.Lễ truy điệu bắt đầu được tổ chức.Cụ Trần Lâm,nguyên thẩm phán toà án tối cao Nhà Nước Việt Nam trịnh trọng đọc điếu văn,một khung cảnh im lặng,nhiều ngươì không cầm nổi nước mắt,xúc động khóc phát thành tiếng nức nở. Điếu văn nêu bật tấm gương đạo đức trong sáng,lòng yêu nước,thương dân của cụ.16 tuổi cụ đã đi theo Đảng với hằng mong ước phục vụ nhân dân,phục vụ Tổ Quốc.Tháng 10 năm 1940,bị thực dân pháp bắt đưa ra toà án binh xét xử 10 năm tù biệt xứ.Năm 1943,nhân chuyến thực dân pháp chuyển tù nhân từ Sơn La về Hoả Lò để đưa đi Côn Đảo,trên đường đi cụ đã cùng nhiều người tổ chức vượt ngục. Ra ngoài,cụ liên lạc được với cách mạng và tiếp tục hoạt động.Cụ là đại biểu dự đại hội quốc dân ở Tân Trào.Năm 1947, Được Đảng cử làm bí thư Đảng Đoàn TW Đảng Dân Chủ,kiêm tổng thư ký Đảng Dân Chủ Việt Nam.Năm 1948, làm bí thư Đoàn Thanh Niên Cứu Quốc.Năm 1957,trưởng đoàn cán bộ cao cấp của Đảng sang học tập tại Liên Xô.Năm 1961,Viện trưởng Viện Triết Học thuộc Uỷ Ban Khoa Học Xã Hội Việt Nam.Năm 1967,bị khai trừ ra khỏi Đảng cộng sản Việt Nam với “tội danh”không tán thành nghị quyết 9 của Đảng và bị tù đày đến năm 1973.Từ năm 1973 đến 1976,bị quản chế tại gia.Tháng 6 năm 1995 đến tháng 6 năm 1996 bị cầm tù về tội danh:lợi dụng quyền tự do,dân chủ xâm phạm lợi ích nhà nước,lợi ích tổ chức xã hội và công dân.Ra tù,cụ tiếp tục hoạt động cho tự do,dân chủ,nhân quyền và có nhiều đóng góp to lớn cho cho phong trào dân chủ quốc nội…
Lễ tiễn đưa được cử hành trọng thể,gần chục chiếc xe ca do gia gia đình chuẩn bị, và hàng chục xe các loại của khách đến tiễn đưa cụ, nhưng không đủ đưa những người đến viếng muốn đi tiễn cụ đến nơi an nghỉ cuối cùng,một xe tải cỡ lớn chất đầy vòng hoa theo sát xe chở linh cữu. Đông đảo dân chúng đứng hai bên đường gần bệnh viện Thanh Nhàn để tiễn biệt cụ.Tại nhà hoá thân hoàn vũ,nhiều bạn bè,thân hữu của cụ phát biểu xúc động trước lúc vĩnh biệt cụ,phía sau hội trường,một viên sỹ quan công an chỉ huy quát lớn:”chúng mày để bọn này nói mãi thế này à!vào tắt cái loa đó đi!bảo nó thiêu ngay đi cho xong chuyện.”
Kết thúc buổi tang lễ,trưởng phòng PA38 Lạng Sơn yêu cầu tôi:
-Xong việc rồi,yêu cầu anh lên xe chúng tôi rồi về.
-Xe nhà nước trang bị cho các ông, ông đi,tôi đi xe ngoài.Nói rồi tôi nhảy lên xe khác về Hà Nội rồi bắt xe khách về Lạng Sơn.
Chiều hôm sau,họ triệu tập tôi lên thẩm vấn.
-Tại sao anh không chấp hành giấy triệu tập?Trưởng phòng PA38 Hoàng Anh hỏi.
-Tôi biết là tôi sai, nhưng không còn cách nào khác,buộc tôi phải làm thế.Nghĩa tử là nghĩa tận,tôi mà lên làm việc với các anh,tôi biết các anh sẽ dở bài cùn giữ tôi lại,thế là tôi vĩnh viễn mất cơ hội viếng cụ.
-Ai thèm giữ anh!
-Tôi không lạ gì những ngón bài của các anh!
Tranh luận mãi chẳng đâu vào đâu,trưỏng phòng Hoàng Anh tuyên bố:”chúng tôi sẽ làm việc tiếp với anh về vấn đề này.”Anh ta lấy trong cặp ra một tài liệu đặt xuống trước mặt rồi hỏi tôi:
-Tối qua anh có trả lời đài nước ngoài không?
-Có,tôi trả lời đài RFA.
-Tôi đọc cho anh nghe rồi làm rõ một số nội dung trong bài này,bài này mới được đăng tải trên mạng internet.
Anh ta bắt đầu đọc,Thỉnh thoảng anh ta dừng lại để chất vấn tôi,tranh luận với tôi rồi cuối cùng anh ta yêu cầu tôi ký xác nhận :”tài liệu này do tôi làm ra,”tôi ký ngay không một chút do dự.Hôm sau ho giao cho công an thị trấn triệu tập tôi tiếp tục thẩm vấn,rồi họ tuyên bố cảnh cáo tôi về tội không chấp hành giấy triệu tập của công an,và nhấn mạnh lần sau còn tái diễn sẽ bị xử lý nặng,tôi gật gù cho qua chuyện.Trong lúc họ giao cho công an thị trấn làm việc với tôi,công an PA38 cũng triệu tập thằng cháu con bà chị gái vợ tôi mà hôm trước nó đưa tôi ra đường để đi Hà Nội bị công an săn đuổi.Họ phân tích cho thằng cháu tôi thấy được tôi là thành phần phản động,chống Đảng,chống Nhân Dân,họ bắt phải viết cam kết từ nay không được tiếp tay cho kẻ phản động,thằng cháu tôi vâng vâng,dạ dạ làm theo mọi yêu cầu của họ cho xong chuyện rồi về.
Đám tang cụ Chính đã qua đi,với tôi đó là kỷ niệm khắc sâu mãi mãi trọng tâm trí tôi, đời tôi sẽ không bao giờ phai nhạt về những ký ức này,một con người trên 40 năm qua, Đảng,Nhà Nước cộng sản Việt Nam luôn rêu raolà kẻ phản dân,hại nước,một con người đã bị chế độ được mệnh danh là của dân,do dân và vì dân đem truy tố đến hai lần,với thời gian tù đày gần 10 năm,vậy mà ông ra đi hàng ngàn người dân ở khắp mọi miền đất nước đã bất chấp hiểm nguy,thách thức với chế độ vượt núi,băng ngàn đến với ông. Đây là bằng chứng sống chứng minh hùng hồn về sự ảnh hưởng của ông đối với đời sống -xã hội Việt Nam,nó là cái tát giáng vào mặt cho những kẻ luôn vỗ ngực “chỉ có ta mới là công lý,kẻ nào trái ý ta là chống lại nhân dân,kẻ đó sẽ bị nhân dân ruồng bỏ…”
Đám tang diễn ra uy nghi,hoành tráng,chắc chắn sẽ làm trạnh lòng giới cầm quyền cộng sản,bởi Đám tang chỉ có gia đình đứng ra tổ chức,vậy mà mọi nghi thức không kém gì một tang lễ quốc gia. Ở lễ tang quốc gia,mọi người đến viếng có nhiều lý do khác nhau,hoặc là được phân công,cắt cử;hoặc đến vì mục đích vụ lợi;hoặc vì mục đích trả ơn…mọi người đến với vẻ mặt lạnh lùng,trái tim vô cảm. Ở đám tang này,mọi người đến đây chẳng có mục đích nào khác ngoài mục đích với tấm lòng thương tiếc,kính trọng,mến mộ người đã khuất.Chắc chắn sau lễ tang này, Đảng cộng sản việt nam sẽ phải ngồi với nhau để đánh giá lại về phong trào dân chủ và sẽ có cái nhìn nhận khách quan hơn,sát thực hơn với tình hình thực tế,và có thể cách ứng xử sẽ tinh vi hơn,xảo quyệt hơn nhằm ứng phó với tình hình.
Với phong trào dân chủ, đây là niềm kiêu hãnh,tự hào và khích lệ lớn lao đối với các nhà dân chủ,củng cố niềm tin để tiếp bước trên con đường đã chọn.
Cuộc đời cụ là tấm gương sáng mãi cho các thế hệ sau,những người yêu chuộng hoà bình,công lý,tự do dân chủ.
Tôi kính cẩn nghiêng mình trước vong linh cụ,tỏ lòng khâm phục về lòng yêu nước thiết tha của cụ.Tôi nhớ mãi trong lời điếu được đọc trong lễ truy điệu cụ có đoạn:”Cụ là con người yêu nước chân chính,chính vì yêu nước chân chính nên năm 16 tuổi,cụ đã một lòng đi theo Đảng cộng sản Việt Nam,thực hiện ước mơ tìm đường cứu nước và cũng chính vì lòng yêu nước chân chính,mà cụ đã phải ly khai Đảng cộng sản Việt Nam…
-Chú Hồi ơi cụ Chính mất rồi!
Tôi giật mình hỏi lại cho kỹ:cụ Chính nào?có phải cụ Chính Hà Nội không?
-Vâng.Cụ Hoàng Minh Chính!
-Cụ mất lúc nào?
-Cụ vừa đi xong,cháu điện cho chú ngay.
Nhìn đồng hồ chỉ 11h30,tôi bần thần nằm vật trên chiếc đi văng giữa nhà,vơ lấy chiếc điện thoại thông báo tin cụ mất cho bạn bè,thân hữu.
Tôi biết tên cụ vào những năm 80,thông qua đài BBC nhiều lần đưa tin và có nhiều bài bình luận về cụ.Vào những năm đầu cuả thập niên 90,tôi bắt đầu mến mộ cụ,hồi đó thông tin còn nghèo nàn,gần như đêm nào tôi cũng nghe đài nước ngoài, ở đó có nhiều thông tin mà các phương tiện thông tin đại chúng trong nước không thể có được,trong đó có những thông tin về các nhà bất đồng chính kiến mà tôi rất thích thú tìm hiểu,mà nôỉ trội ở trong nước là cụ Hoàng Minh Chính.
Từ ngày ly khai Đảng,tôi đã có nhiều cuộc nói chuyện qua điện thoại với cụ.Tháng 10 năm 2007,tôi đi Hà Nội gặp cụ,lúc này cụ đã rất yếu.Lúc tôi vào cụ với bác Lê Hồng Hà đang trao đổi để chuẩn bị cho ra mắt cuốn sách viết về nữ chiến sỹ đấu tranh cho dân chủ,nhân quyền:LêThị Công Nhân.Phạm Văn Trội giới thiệu tôi,cụ phấn khởi lắm, gượng dậy để bắt tay tôi.Giọng nói sang sảng,tinh thần mãnh liệt là dấu ấn mãi trong tôi về cụ và đó cũng là lần duy nhất tôi gặp cụ.Những chuyến sau tôi đi Hà Nội thì cụ đã vào viện nằm,mấy lần định vào thăm nhưng anh em nói là khó khăn lắm,ngoài vấn đề phải chờ đúng thời gian quy định của bệnh viện,người lạ vào thăm luôn bị theo rõi,giám sát và bị sách nhiễu…việc tôi đi gặp cụ Hoàng Minh Chính,công an cộng sản coi đây là việc tày trời, đe doạ đến nền an ninh chính trị của đất nước!chả thế mà khi nhận được tin tôi đến gặp cụ,công an Lạng Sơn tức tốc triệu tôi lên thẩm vấn, đe doạ.
-Lần sau anh còn tiếp tục đi Hà Nội gặp gỡ những phần tử phản động,chúng tôi sẽ không đảm bảo an toàn cho anh!
-Vậy là từ trước đến nay anh luôn đảm bảo sự an toàn cho tôi,thế mà tôi không biết để đền ơn, đáp nghĩa anh!
Trong bản cáo trạng luận tội tôi do công an soạn thảo được đọc trước toàn dân khu phố tôi đang ngụ ngày 12 tháng 6 năm 2008,công an kết tội:Vi Đức Hồi đã trực tiếp đến gặp Hoàng Minh Chính, ở Hà Nội,một trong những kẻ điển hình lợi dụng vấn đề dân chủ, nhân quyền để chống phá cách mạng nước ta…
Tin cụ mất,làm cho nghành an ninh cả nước ráo riết tìm cách đối phó,tất cả anh em trong “làng dân chủ” đều bị an ninh ngăn chặn, đe doạ nếu cố tình đến tham dự lễ truy điệu cụ.Từ ngày cụ mất,cho đến trước ngày tổ chức an táng cho cụ,anh em chúng tôi luôn thông tin cho nhau về những hành động công an sách nhiễu,khủng bố,chia sẻ với nhau những khó khăn mà mỗi người đang phải hứng chịu, động viên nhau kiên nhẫn,vượt qua mọi thách thức đầy cam go,quyết liệt.Chúng tôi nhận định rằng:một mặt,bằng mọi cách công an cộng sản sẽ tìm cách chặn đứng tất cả anh em dân chủ ở các tỉnh lẻ kéovề Hà Nội,chủ trương của họ là ngăn chặn từ xa, để giảm bớt số lượng người đến dự lễ truy điệu cụ,cắt phăng về ý định và sự mong muốn của anh em dân chủ muốn tổ chức hoành tráng,chứng tỏ sức mạnh của phong trào dân chủ và uy tín của cụ đối với đời sống xã hội; làm giảm thiểu ảnh hưởng của sự kiện này đối với dư luận trong nước và quốc tế;ngăn chặn phong trào dân chủ quốc nội biểu dương lực lượng,gây nguy hại cho nền an ninh nước nhà;vô hiệu hoá mọi tiềm ẩn tạo ra cuộc biểu tình với quy mô lớn, đe doạ sự ổn định chính trị đến chế độ.Mặt khác họ cũng không muốn mang tiếng một chế độ vô lương tâm,truy bức cùng sào đối với một người chỉ là bất đồng chính kiến.Họ chỉ muốn có một lễ truy điệu với quy mô nhỏ,yên lặng và hoàn toàn nằm trong tầm kiểm soát của họ.Chính vì vậy trong quá trình chuẩn bị tổ chức đưa tang cụ,họ đã tìm mọi cách vận động gia đình để cho Viện Triết Học(cơ quan cũ của cụ) đứng ra tổ chức, gia đình kiên quyết từ chối,họ đã gây ra những khó khăn không nhỏ cho gia đình.
Nắm được ý đồ của họ,anh em chúng tôi động viên nhau phải tìm mọi cách ra khỏi nhà và đến được Hà Nội,với tinh thần đó,nhiều anh em dân chủ ở các tỉnh lẻ đã vượt qua tường rào cản của mạng lưới công an với âm mưu,thủ đoạn được trang bị đầy mình.
-Ông biết tin về ông Hoàng Minh Chính rồi chứ!phó đồn công an huyện đến tận nhà tôi hỏi.
-Rồi.Tôi đáp
-Ông có đi dự đám tang không?
-Tất nhiên là có.
-Tổ chức vào ngày nào nhỉ? địa điểm ở đâu ông biết không?
-Tin chính thức tôi mới nhận được là 8h ngày mồng 8 tết,tại bệnh viện Thanh Nhàn.
-Công an định ngăn cản không cho tôi đi sao?
-Đó là việc của trên,không đến phận tôi.
-“Nghĩa tử,nghĩa tận”,kiểu gì thì tôi vẫn phải đi!
-Rồi,biết vậy.Việc của tôi là làm cầu nối với trên,trách nhiệm cũng chẳng đến tôi, hỏi ông để biết vậy thôi.
Ngày mồng 5 tết xuất hiện người lạ mặt theo rõi tôi,tôi đoán chắc là lực lượng an ninh,chiều ngày mồng 6 tết,xe của trưởng phòng PA38 Hoàng Anh xuất hiện,chắc chắn họ sẽ chơi bài đánh bất ngờ để tôi không kịp chở tay.10h trưa ngày mồng 7 tết,một công an an ninh của huyện,một phó công an thị trấn và bác trưởng khu đến nhà tôi đưa giấy triệu tập đúng 13h30,tôi phải có mặt tại công an huyện để làm việc,cùng lúc đó công an PA38 công khai chốt ngay trước nhà tôi.Tôi điện cho thằng cháu con bà chị gái vợ tôi đến,tôi thông báo việc tôi phải đi Hà Nội,hiện công an đang chốt không cho đi.Nếu chiều nay đi làm việc thì chắc chắn công an sẽ giữ lại ở đồn ,chiều mai,khi đưa tang cụ xong họ mới thả.Cơm nước xong,tôi chuẩn bị hành trang,lợi dụng lúc sơ hở,tôi bảo thằng cháu tôi đưa tôi ra đường1A, để xem họ đối phó thế nào, có thể trên đường đi tôi bắt xe rồi về thẳng Hà Nội.Xe nổ máy lăn bánh,một công an túc trực nhà tôi cũng lập tức vừa nổ máy,vừa gọi điện,hai xe khác cũng trực sẵn hai ngả đường mà ở nhà tôi ra bắt buộc phải đi qua một trong hai ngả đường đó cũng phóng nhanh lướt theo sau xe tôi.Thằng cháu tôi phóng thật nhanh,bọn họ cũng tăng tốc đuổi dượt,tôi bảo thằng cháu rẽ vào đường làng,họ cũng lao theo, tôi vào nhà một người quen,lập tức họ chốt ngay dưới sân nhà.Một lúc sau tôi đi ra,một thanh niên hùng hổ chặn xe lại ăn nói xấc xược, quát:
-Mày đi đâu?
-Mày là thằng nào? định chấn giữa ban ngày hả?tao đi chơi về,mày muốn gì?tôi ngồi sau quát.
Mặt nó tím bầm lên không nói gì,tôi thúc thằng cháu: đi đi,cứ về nhà rồi sẽ tính.Xe phóng ra đường 1A rồi quay trở lại về nhà,ba công an an ninh lại lướt đuổi theo,trên đường về tôi rẽ vào nhà một ông anh đồng hao với tôi,rồi bảo thằng cháu mày đi xe một lượt để rồi xem nó làm gì!thằng cháu tôi ra,họ không đuổi theo mà chốt lại hai ngả đường lối nhà tôi rẽ vào.Tôi hích mấy con chó của nhà ông anh đồng hao lao xuống đường xủa inh ỏi, bọn họ lánh ra chốt ở vị trí xa hơn.Tiết trời mùa xuân mưa phùn,tôi liền nẩy ra “sáng kiến” lấy bộ quần áo đi mưa mặc vào, đội mũ bảo hiểm loại có cằm rồi lấy xe máy ông anh đồng hao đi thẳng vào phía trong làng,qua trước mặt hai chiến sỹ “cánh vệ”và quả nhiên họ không nhận ra tôi,bởi lẽ bọn này đứng ở xa khuất tầm quan sát ngách vào nhà ông anh đồng hao với tôi;tất cả trong số công an đang vây hãm tôi đều ở trên tỉnh(phòngPA38)xuống nên bọn này chưa nhận rõ mặt tôi;và họ không thể ngờ rằng tôi lại “thần thông biến hoá”nhanh như vậy.Cho đến giờ,họ vẫn chưa biết tôi tẩu thoát cách nào,họ không thể ngờ rằng tôi lại vượt mặt họ một cách “ngoạn mục” như vậy,bọn họ vẫn đinh ninh rằng vào lúc nửa đêm tôi vượt tường rào lẻn đi ra lối sau nhà rồi đi ra đường quốc lộ1A.
Phấn khởi quá,tôi phóng nhanh vào nhà thằng cháu vừa nẫy lai tôi đi,trên đường đi lại gặp nó đang đi ra,tôi bảo nó quay lại cất xe rồi đi cùng tôi ra đường 1A theo lối khác. Đường trơn,cậu ta phấn khởi,phóng nhanh cười khanh khách tỏ vẻ thích thú vì lừa được tụi công an,bỗng nhiên ngã lăn quay ra làm cả hai chú cháu đau điếng,nhưng cậu ta vẫn cười nắc nẻ. Sợ phát hiện nên cậu ta liền dựng xe tiếp tục đi.
Chờ mãi không thấy tôi xuất hiện,quá buổi chiều,công an liều mạng xông vào nhà ông anh đồng hao tôi hỏi han,mọi người trả lời rằng tôi đã đi từ lâu,họ không tin, cho rằng tôi đang nằm trong buồng. Lực lượng công an được tăng cường , tối đến họ huy động cả lực lượng an ninh công an huyện để bổ xung,cả thảy họ huy động lên đến hơn chục người.Tất cả những nhà anh em,họ hàng tôi,những nhà tôi thường lui tới ở lân cận nơi trung tâm này đều được công an lùng xục kiểm tra,những nhà bạn bè, thân hữu của tôi đều được công an điện thoại đến thăm dò.Cái làng Dốc Mới xã Sơn Hà,Hữu lũng,Lạng Sơn,cả đêm hôm đó chó sủa inh ỏi,dân ngơ ngác mất ngủ,họ loan tin nhau nhận định:có chuyên lớn rồi,công an đang bủa vây bắt bọn đánh bạc. Đến 1h sáng,cuộc bủa vây mới kết thúc,lệnh rút quân được ban bố,chấp nhận sự thất bại.Lính công an huyện được huy động hỗ trợ,chửi rủa, ám chỉ trưởng phòng PA38 Hoàng Anh:”nhục!quá nhục!không có gì nhục bằng.”
Tôi bắt xe về Hà Nội,lên xe ra khỏi đất Lạng Sơn ,tôi liền nhắn tin qua điện thoại cho đội trưởng công an PA38 Lạng Sơn,Lê Duy Thực:“xin lỗi anh, hiện tôi đang trên đường đi Hà Nội dự đám tang cụ Hoàng Minh Chính,n ên không đến làm việc được theo giấy triệu tập,tôi thành thật xin lỗi”.Tôi nhận định công an Lạng Sơn sẽ đề nghị công an Hà Nội phối hợp tổ chức đón ở các điểm dừng xe chở khách tuyến Lạng Sơn-Hà Nội, nhất là các bến xe Gia Lâm ,Lương Yên ,Mĩ Đình và chắc chắn xe của trưởng phòng PA38 Lạng Sơn sẽ thốc tháo đi Hà Nội đón lõng ,săm lùng bắt cóc tôi về,vì vậy đến thành phố Bắc Giang tôi xuống xe rồi bắt xe Bắc Giang đi tiếp, đến Hà Nội tôi xuống xe ở một địa điển khác mà họ không ngờ tới.Tối đến ,Nguyễn Tiến Nam quê Yên Bái điện cho tôi :
-Cháu và anh Đăng ở Hải Dương đang ở Hà Nội,chú hiện nay thế nào?
-Chú cũng đang ở Hà Nội,thôi nhé liên lạc sau.
tôi liền tắt máy rồi thay sim mới, gọi lại cho Tiến Nam.
-Bây giờ đang ở đâu?có những ai đã đi được đến Hà Nội!
-Chỉ có cháu với anh Đăng đang ở Gia lâm, ? các chú Trần Anh Kim,Nguyễn Xuân Nghĩa,anh Nguyễn Văn Túc và nhiều người khác bị chặn không đi được.Chú sang đây nghỉ đi,cháu lấy phòng rồi,ba anh em chú cháu ngủ cùng một phòng cho vui,cho đỡ tốn kém,chú cứ đi xe buýt sang,cháu đón ở bến xe nhé!
-Không!Ra vườn hoa đón chú!
Ba anh em, chú cháu cùng nghỉ chung một phòng hai giường của một nhà trọ rẻ tiền,gần bến xe Gia Lâm.Ai cũng mừng rỡ vì đã thoát được sự bủa vây của lực lượng công an vốn nhiều mưu kế,kể cho nhau nghe cách tẩu thoát ra khỏi nhà.Mười giờ đêm, đội trưởng công an P38 Lạng Sơn Lê Duy Thực nhắn tin cho tôi:”cái gì cũng có giới hạn của nó, đừng quá đáng mà để khó đối xử với nhau”.Tôi nhắn lại ngay:”từ trước đến nay tôi luôn làm điều lành,xin gửi lại lời khuyên đó cho các anh,nó thiết thực hơn”.
Suốt đêm ba anh em,chú cháu không tài nào chợp được mắt,3h sáng,tôi bảo anh em:
-Đằng nào cũng không ngủ được,anh em,chú cháu mình đi sang thức với cụ đi!
-Đúng đấy, đi luôn đi.
Gọi mãi chủ nhà trọ mới thức để thanh toán,ba anh em,chú cháu lên chiếc xe máy cà tàng của anh Nguyễn Bá Đăng,Tiến Nam quả quyết:”Yên tâm đi,giờ này công an chưa ra đường đâu!”xe vừa qua khỏi cầu Chương Dương,một tốp công an cơ động chặn lại,tôi xuống xe lảng đi để hai anh em làm việc với họ.Tiến Nam chạy đến chỗ tôi:
-Chú có tờ năm chục đấy không cho cháu đi làm việc chúng nó!
-Có.Nó bảo sao nghe vậy, đừng cãi cố,kẻo nó phát hiện ra bọn mình thì thôi đấy!
-Vâng,chú yên tâm, cháu biết rồi.
Trong chớp nhoáng hai người đã “làm việc” xong với tốp công an cơ động,thật may họ cũng không hỏi han giấy tờ gì.
-Hai anh em đi trước rồi một người quay lại đón tôi.
-Vâng, chú cứ chờ đây nhé!Tiến Nam nhanh nhảu.
Lát sau Tiến Nam quay lại,chúng tôi đi thẳng vào bệnh viện Thanh Nhàn.Thành phố đã thức dậy,các tiệm ăn sáng đã trưng sẵn rối rít mời chào khách,các bà,các chị bán hàng rong nhộn nhịp qua lại,đường phố bắt đầu náo nhiệt.Dừng ở cổng bệnh viện quan sát tình hình,thấy không có gì khả nghi,chúng tôi đi tiếp vào khu nhà tang lễ của bệnh viện,cổng mở toang,thỉnh thoảng có một vài nhân viên bảo vệ đi lại,chúng tôi đi thẳng vào trong sân,một nhân viên bảo vệ chỉ cho chúng tôi.
-Các bác,các anh vào trong nhà chờ,nghỉ ngơi,uống nước,bây giờ còn sớm lắm.
-Vâng,cảm ơn anh.
Hai bên hành lang của nhà tang lễ,có những bộ ghế băng giành cho khách ngồi chờ,có cả những bình nước lọc giành cho khách uống,không gian tĩnh mịch cảm tưởng như trong khuôn viên nhà chùa lúc vãn khách.Chỉ có tốp chúng tôi là những người có mặt đầu tiên đến đây vào sáng nay,tôi tự nghĩ vậy.Nhưng quan sát kỹ, ở hành lang phíasau nhà tang lễ,có một người ngồi hút thuốc,dáng vẻ đăm chiêu,tôi khẳng định anh ta là khách đến viếng người nhà,tôi đến gần anh rồi bắt chuyện.
-Chào anh,anh đến thăm viếng người nhà?
-Vâng.3giờ sáng tôi đã đến đây rồi,tôi đi xe suốt đêm từ Nghệ An ra đây.
-Các anh từ đâu đến,có phải đến viếng cụ Hoàng Minh Chính không?
-Vâng.Sao anh biết!tôi hỏi lại.
-Tôi nghe các anh nói chuyện với nhau,tôi đoán thế.
-Bát hương cụ Chính trong này,các anh đi thắp nén hương cho cụ đi.
Nói rồi anh đứng dậy đưa tôi đi,tôi ra hiệu cho Đăng và Tiến Nam,hai người đi vội về phía tôi.Một dãy bát hương có chân dung người vừa mất chưa được mai táng,có đầy đủ hương hoa,hoa quả bày đặt rất trang trọng,anh em chúng tôi kính cẩn thắp hương cho cụ Chính rồi lần lượt thắp cho những người xấu số như cụ.Quay lại ghế ngồi,tôi hỏi kỹ về anh,anh giới thiệu:tôi là Trần Đức Thạch,sinh năm 1952,là nhà thơ,quê ở Nghệ An, là hội viên hội văn học nghệ thuật tỉnh Nghệ An.Biết tin sáng nay tổ chức lễ tiễn đưa cụ về nơi an nghỉ cuối cùng, tôi ra đây thắp nén hương cho cụ,từ lâu tôi đã rất quý trọng cụ,tôi coi cụ là bậc thầy của mình…
-Vậy là chúng ta đều là học trò của cụ,mừng quá!thôi ta ra ngoài vừa điểm tâm sáng vừa chuyện trò tiếp rồi vào túc trực cụ.Tôi đề xuất.Lễ truy điệu xong,anh xin phép ra về sớm cho kịp chuyến xe.Từ đó anh thường xuyên liên lạc với tôi,tôi giới thiệu anh với anh em dân chủ,và cũng từ đó anh công khai dấn thân,hoà nhập với anh em trên con đường đấu tranh dân chủ,nhân quyền.Anh có nhiều bài viết sắc sảo đăng tải trên mạng,cổ vũ cho phong trào dân chủ trong nước và có nhiều hoạt động thiết thực đóng góp cho phong trào.Tháng 9 năm 2008,anh bị công an cộng sản bắt tại Hà Nội với tội danh chiểu theo điều 88 bộ luật hình sự nước cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Đến nay(3/6/2009)anh vẫn đang bị giam giữ tại trại giam số 3 công an Hà Nội.
Trời đã sáng rõ,người kéo đến nhà tang lễ mỗi lúc một đông, đúng 6h,người nhà cụ Chính đến,chúng tôi đến chào, làm quen và chia buồn với gia quyến,chị Hà,người con gái cả của cụ xúc động tiếp chúng tôi,thông báo tình hình quá trình chuẩn bị và sự gây khó dễ của công an cộng sản cho gia đình chị,họ ngăn chặn nhiều người ở khắp mọi nơi trên cả nước đến dự đám tang;ra điều kiện,gây khó khăn về địa điểm nơi tổ chức…chúng tôi chia sẻ với chị và khâm phục về cách xử sự thông minh và cứng rắn của chị và gia đình.Đoàn Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất do Hoà Thượng Thích Không Tánh dẫn đầu đến viếng và làm lễ cầu siêu cho cụ cũng đã có mặt.
Mặc dù thời gian tổ chức viếng và lễ truy điệu cụ theo xếp lịch là 9h mới bắt đàu,trước đó nhà tang lễ phải tổ chức cho một trường hợp khác,nhưng khách đến viếng cụ đã kéo đến rất đông từ sáng sớm,những lãng hoa,vòng hoa được chuyển từ ngoài vào nườm nượp,công an cũng bắt đầu xuất hiện từ sớm,họ dàn đứng ngay từ cổng ra vào cho đến tận trong nhà tang lễ,một bộ phận trực tiếp soi xét tất cả các lãng hoa,vòng hoa được đặt ở nơi quy định xem nội dung ghi những gì.Bắt đầu có chuyện xô sát nhau ở ngoài cổng,tôi vội đi ra xem thì ra là có vòng hoa ghi dòng chữ: “Dân oan tỉnh Lâm Đồng kính viếng hương hồn cụ”,dải băng đen trên vòng hoa lập tức bị công an giằng lấy rồi xé tan trước mặt mọi người.Tôi đi ra ngoài cổng để đặt một vòng hoa,một tốp công an 5-6 người mặc quân phục túc trực ở đó để kiểm duyệt tất cả các dải băng được gắn trên vòng hoa,lãng hoa.Một số người chỉ đặt vòng hoa,giải băng họ đã chuẩn bị trước, giấu kín trong người,lập tức bị công an phát hiện,một viên sỹ quan quát:
-Giải băng này đâu?ai đặt vòng hoa này?
-Người ta không đặt.Nhà hàng đáp.
-Ai đặt vòng hoa này?viên sỹ quan công an quát to.
-Tôi,của tôi.Một người chạy đến.
-Sao không gắn giải băng vào?giải băng đó ở đâu, đưa đây xem!
-Tôi quên chưa đặt.
-Kiểm tra người nó!
Hai viên sỹ quan khác nhanh nhảu ra tay lục soát một người đàn ông,họ lôi trong túi quần anh ta ra một dải đen mang dòng chữ: “Hội dân oan tỉnh Đồng Nai kính viếng”,lập tức giải băng cũng bị xé toang,họ đẩy anh này ra ngoài rồi kéo đi đâu không rõ. Nhiều người đem vòng hoa được mua từ nơi khác đến mà chưa gắn giải băng cũng bị công an ách lại không cho vào,họ lại vào nhà hàng này để đặt giải băng khác gắn luôn trên vòng hoa mới được vào cổng.”Vỏ quýt dày,có móng tay nhọn”,thấy vậy một số người tuy đã chuẩn bị băng từ nhà nhưng vẫn gắn trên vòng hoa một giải băng khác để lọt vào được cổng kiểm soát,khi đã lọt vào trong,họ lại thay băng khác.Công an phát hiện,họ định dập nát vòng hoa,mọi người phản đối mãnh liệt họ mới chịu dừng.Thấy vậy mấy anh em chúng tôi hội ý,bảo nhau:thôi đừng lấy danh nghĩa Hội này Đảng kia nữa,làm vậy chúng sẽ không để yên đâu!rồi gây ra lộn xộn,làm mất đi tính uy nghi của buổi lễ,gia đình chắc cũng không muốn vậy,bản thân cụ ở nơi suối vàng cũng không yên lòng.Mọi người đồng ý nên rủ nhau tranh thủ ra lấy vòng hoa của mình ra chỗ khuất để ghi hình,chụp ảnh,vì thế mới có những bức ảnh được chụp với vòng hoa gắn dòng chữ:” Đảng Dân Chủ Việt Nam kính viếng!Hội tù nhân Chính Trị kính viếng!Hội dân oan tỉnh...kính viếng.”Bức tường ngăn cách giữa nhà tang lễ với một cơ quan khác dài đến 100m,vòng hoa được xếp dựa vào bức tường đã kín,một số phải chuyển đi ra hai bên cánh gà của nhà tang lễ xếp ngổn ngang.Từng tốp công an lại thay phiên nhau lần lượt đi soi xét nội dung của các giải băng được gắn trên các lãng hoa,vòng hoa.tôi nhìn đồng hồ mới gần 7h, đã có đến hàng trăm công an có mặt trong khuôn viên nhà tang lễ,bao gồm cáclực lượng cảnh sát hình sự,cảnh sát cơ động,lực lượng an ninh, đó còn chưa kể đến lực lượng mặc thường phục trà trộn vào để theo rõi mọi hoạt động trong quá trình diễn biến của buổi tang lễ.Trong đám đông,xuất hiện trưởng phòng PA38 công an tỉnh Lạng Sơn Hoàng Anh và đội trưởng Lê Duy Thực.Thấy tôi,họ đến gặp tôi và quán triệt:
-Anh không được làm gì đâu đấy!
-Ý của các ông là gì?tôi hỏi lại.
-Anh không được trả lời phỏng vấn,không được quá khích làm những việc không hay ở đây,anh làm thế bọn tôi mất thi đua khen thưởng! anh em công cốc cả năm đấy, anh biết không?
-Đây là đám tang,những người đến đây toàn là người tư cách,nên chẳng ai làm những việc quá khích!còn trả lời phỏng vấn tại đây!tôi không thuộc đối tượng được người ta biết đến.
Nói rồi tôi bỏ đi ra ngoài cổng để quan sát tình hình,phía ngoài cổng,hàng chục xe cảnh sát các loại đỗ hai bên lề đường đối diện với bệnh viện thanh nhàn,từng tốp lực lượng công an đi đi,lại lại sẵn sàng ứng phó với mọi tình huống xảy ra. Ô tô,xe máy,người đi bộ tiếp tục kéo vào nhà tang lễ.Phía bên trong,mọi người tranh thủ chụp ảnh ghi lại khoảnh khắc đáng nhớ này.Một số phóng viên nước ngoài đã đến,lực lượng công an được tăng cường ở tình huống nâng cao,một số công an mặc thường phục theo sát các phóng viên nước ngoài,cảnh sát cơ động lăm lăm tay cầm dùi cui sẵn sàng khủng bố khi có sự kiện xảy ra.Phóng viên nước ngoài bắt đầu phỏng vấn một người nhà của tang chủ,công an xông vào chặn giữa,làm gián đoạn cuộc phỏng vấn, đã có sự cãi cọ giữa công an và người trả lời phỏng vấn,không ổn rồi đã có sự xô sát nhau,làm náo loạn giữa sân nhà tang lễ,mấy người khác đến can ngăn,tình hình lắng xuống,lúc sau lại xảy ra xô sát ở một góc sân,lần này người trả lời phỏng vấn lớn tiếng tranh luận với công an,một công an mặc y phục tay cầm dùi cui đứng chặn trước mặt anh,mấy người khác xô đẩy,kéo anh này ra nơi khác,làm cuộc phỏng vấn bị gián đoạn.Lúc này trưởng phòng PA38 Hoàng Anh và đội trưởng Lê Duy Thực đã lại đứng sát tôi.
-Quy cho tội gây rối trật tự công cộng được rồi đấy!trưởng phòng Hoàng Anh nói to cốt để tôi nghe.
-Ai gây rối?chính công an gây rối chứ ai gây rối!tôi đáp lại rồi chuồn đi chỗ khác.
Từng tốp người, những nhà dân chủ,dân oan,những người cùng chí hướng,những người bạn bè thân hữu của cụ được dịp gặp nhau,tranh thủ làm quen nhau,tâm sự chia sẻ với nhau,bản thân tôi được dịp gặp và làm quen với nhiều người, đó là những dân oan họ đến từ các tỉnh Lâm Đồng, Đắc Lắc,Gia Lai, Đồng Nai,Kiên Giang,Sài Gòn…cho đến các tỉnh ở miền bắc như:Thái Bình,Bắc Ninh,Bắc Giang,Hà Nội,Hà Tây,Hải Phòng…lực lượng công an mặc thường phục luôn bám sát và xen vào để nghe ngóng,theo rõi, làm cắt ngang những câu chuyện của họ.Sắp đến giờ tổ chức lễ truy điệu cho cụ, sóng điện thoại bị mất,toàn khu vực trở nên mất liên lạc. Đúng 9h,lễ viếng bắt đầu,tôi quan sát có đến trên một ngàn người có mặt tham dự.Lần lượt các đoàn,các cá nhân dâng vòng hoa,lãng hoa vào viếng trong không khí trang nghiêm.Có đến một nửa số lượng người phải đứng ở ngoài vì hội trường không đủ sức chứa.Lễ dâng hương,hoa kéo dài đến 11h15(2tiếng 15phút)phía ngoài còn đến ba,bốn chục vòng hoa chưa đưa vào làm lễ vì hết thời gian.Lễ truy điệu bắt đầu được tổ chức.Cụ Trần Lâm,nguyên thẩm phán toà án tối cao Nhà Nước Việt Nam trịnh trọng đọc điếu văn,một khung cảnh im lặng,nhiều ngươì không cầm nổi nước mắt,xúc động khóc phát thành tiếng nức nở. Điếu văn nêu bật tấm gương đạo đức trong sáng,lòng yêu nước,thương dân của cụ.16 tuổi cụ đã đi theo Đảng với hằng mong ước phục vụ nhân dân,phục vụ Tổ Quốc.Tháng 10 năm 1940,bị thực dân pháp bắt đưa ra toà án binh xét xử 10 năm tù biệt xứ.Năm 1943,nhân chuyến thực dân pháp chuyển tù nhân từ Sơn La về Hoả Lò để đưa đi Côn Đảo,trên đường đi cụ đã cùng nhiều người tổ chức vượt ngục. Ra ngoài,cụ liên lạc được với cách mạng và tiếp tục hoạt động.Cụ là đại biểu dự đại hội quốc dân ở Tân Trào.Năm 1947, Được Đảng cử làm bí thư Đảng Đoàn TW Đảng Dân Chủ,kiêm tổng thư ký Đảng Dân Chủ Việt Nam.Năm 1948, làm bí thư Đoàn Thanh Niên Cứu Quốc.Năm 1957,trưởng đoàn cán bộ cao cấp của Đảng sang học tập tại Liên Xô.Năm 1961,Viện trưởng Viện Triết Học thuộc Uỷ Ban Khoa Học Xã Hội Việt Nam.Năm 1967,bị khai trừ ra khỏi Đảng cộng sản Việt Nam với “tội danh”không tán thành nghị quyết 9 của Đảng và bị tù đày đến năm 1973.Từ năm 1973 đến 1976,bị quản chế tại gia.Tháng 6 năm 1995 đến tháng 6 năm 1996 bị cầm tù về tội danh:lợi dụng quyền tự do,dân chủ xâm phạm lợi ích nhà nước,lợi ích tổ chức xã hội và công dân.Ra tù,cụ tiếp tục hoạt động cho tự do,dân chủ,nhân quyền và có nhiều đóng góp to lớn cho cho phong trào dân chủ quốc nội…
Lễ tiễn đưa được cử hành trọng thể,gần chục chiếc xe ca do gia gia đình chuẩn bị, và hàng chục xe các loại của khách đến tiễn đưa cụ, nhưng không đủ đưa những người đến viếng muốn đi tiễn cụ đến nơi an nghỉ cuối cùng,một xe tải cỡ lớn chất đầy vòng hoa theo sát xe chở linh cữu. Đông đảo dân chúng đứng hai bên đường gần bệnh viện Thanh Nhàn để tiễn biệt cụ.Tại nhà hoá thân hoàn vũ,nhiều bạn bè,thân hữu của cụ phát biểu xúc động trước lúc vĩnh biệt cụ,phía sau hội trường,một viên sỹ quan công an chỉ huy quát lớn:”chúng mày để bọn này nói mãi thế này à!vào tắt cái loa đó đi!bảo nó thiêu ngay đi cho xong chuyện.”
Kết thúc buổi tang lễ,trưởng phòng PA38 Lạng Sơn yêu cầu tôi:
-Xong việc rồi,yêu cầu anh lên xe chúng tôi rồi về.
-Xe nhà nước trang bị cho các ông, ông đi,tôi đi xe ngoài.Nói rồi tôi nhảy lên xe khác về Hà Nội rồi bắt xe khách về Lạng Sơn.
Chiều hôm sau,họ triệu tập tôi lên thẩm vấn.
-Tại sao anh không chấp hành giấy triệu tập?Trưởng phòng PA38 Hoàng Anh hỏi.
-Tôi biết là tôi sai, nhưng không còn cách nào khác,buộc tôi phải làm thế.Nghĩa tử là nghĩa tận,tôi mà lên làm việc với các anh,tôi biết các anh sẽ dở bài cùn giữ tôi lại,thế là tôi vĩnh viễn mất cơ hội viếng cụ.
-Ai thèm giữ anh!
-Tôi không lạ gì những ngón bài của các anh!
Tranh luận mãi chẳng đâu vào đâu,trưỏng phòng Hoàng Anh tuyên bố:”chúng tôi sẽ làm việc tiếp với anh về vấn đề này.”Anh ta lấy trong cặp ra một tài liệu đặt xuống trước mặt rồi hỏi tôi:
-Tối qua anh có trả lời đài nước ngoài không?
-Có,tôi trả lời đài RFA.
-Tôi đọc cho anh nghe rồi làm rõ một số nội dung trong bài này,bài này mới được đăng tải trên mạng internet.
Anh ta bắt đầu đọc,Thỉnh thoảng anh ta dừng lại để chất vấn tôi,tranh luận với tôi rồi cuối cùng anh ta yêu cầu tôi ký xác nhận :”tài liệu này do tôi làm ra,”tôi ký ngay không một chút do dự.Hôm sau ho giao cho công an thị trấn triệu tập tôi tiếp tục thẩm vấn,rồi họ tuyên bố cảnh cáo tôi về tội không chấp hành giấy triệu tập của công an,và nhấn mạnh lần sau còn tái diễn sẽ bị xử lý nặng,tôi gật gù cho qua chuyện.Trong lúc họ giao cho công an thị trấn làm việc với tôi,công an PA38 cũng triệu tập thằng cháu con bà chị gái vợ tôi mà hôm trước nó đưa tôi ra đường để đi Hà Nội bị công an săn đuổi.Họ phân tích cho thằng cháu tôi thấy được tôi là thành phần phản động,chống Đảng,chống Nhân Dân,họ bắt phải viết cam kết từ nay không được tiếp tay cho kẻ phản động,thằng cháu tôi vâng vâng,dạ dạ làm theo mọi yêu cầu của họ cho xong chuyện rồi về.
Đám tang cụ Chính đã qua đi,với tôi đó là kỷ niệm khắc sâu mãi mãi trọng tâm trí tôi, đời tôi sẽ không bao giờ phai nhạt về những ký ức này,một con người trên 40 năm qua, Đảng,Nhà Nước cộng sản Việt Nam luôn rêu raolà kẻ phản dân,hại nước,một con người đã bị chế độ được mệnh danh là của dân,do dân và vì dân đem truy tố đến hai lần,với thời gian tù đày gần 10 năm,vậy mà ông ra đi hàng ngàn người dân ở khắp mọi miền đất nước đã bất chấp hiểm nguy,thách thức với chế độ vượt núi,băng ngàn đến với ông. Đây là bằng chứng sống chứng minh hùng hồn về sự ảnh hưởng của ông đối với đời sống -xã hội Việt Nam,nó là cái tát giáng vào mặt cho những kẻ luôn vỗ ngực “chỉ có ta mới là công lý,kẻ nào trái ý ta là chống lại nhân dân,kẻ đó sẽ bị nhân dân ruồng bỏ…”
Đám tang diễn ra uy nghi,hoành tráng,chắc chắn sẽ làm trạnh lòng giới cầm quyền cộng sản,bởi Đám tang chỉ có gia đình đứng ra tổ chức,vậy mà mọi nghi thức không kém gì một tang lễ quốc gia. Ở lễ tang quốc gia,mọi người đến viếng có nhiều lý do khác nhau,hoặc là được phân công,cắt cử;hoặc đến vì mục đích vụ lợi;hoặc vì mục đích trả ơn…mọi người đến với vẻ mặt lạnh lùng,trái tim vô cảm. Ở đám tang này,mọi người đến đây chẳng có mục đích nào khác ngoài mục đích với tấm lòng thương tiếc,kính trọng,mến mộ người đã khuất.Chắc chắn sau lễ tang này, Đảng cộng sản việt nam sẽ phải ngồi với nhau để đánh giá lại về phong trào dân chủ và sẽ có cái nhìn nhận khách quan hơn,sát thực hơn với tình hình thực tế,và có thể cách ứng xử sẽ tinh vi hơn,xảo quyệt hơn nhằm ứng phó với tình hình.
Với phong trào dân chủ, đây là niềm kiêu hãnh,tự hào và khích lệ lớn lao đối với các nhà dân chủ,củng cố niềm tin để tiếp bước trên con đường đã chọn.
Cuộc đời cụ là tấm gương sáng mãi cho các thế hệ sau,những người yêu chuộng hoà bình,công lý,tự do dân chủ.
Tôi kính cẩn nghiêng mình trước vong linh cụ,tỏ lòng khâm phục về lòng yêu nước thiết tha của cụ.Tôi nhớ mãi trong lời điếu được đọc trong lễ truy điệu cụ có đoạn:”Cụ là con người yêu nước chân chính,chính vì yêu nước chân chính nên năm 16 tuổi,cụ đã một lòng đi theo Đảng cộng sản Việt Nam,thực hiện ước mơ tìm đường cứu nước và cũng chính vì lòng yêu nước chân chính,mà cụ đã phải ly khai Đảng cộng sản Việt Nam…
No comments:
Post a Comment